مراقبت از بهداشت دهان و دندان برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها حیاتی است. یکی از ابزارهای ضروری برای این موضوع، انتخاب خمیر دندان مناسب است. با وجود طیف گسترده ای از گزینه های موجود در بازار، تعیین اینکه کدام خمیر دندان برای نیازهای شما مناسب تر است، می تواند بسیار دشوار باشد. در این مقاله، انواع خمیر دندان را بررسی میکنیم و به صورت خلاصه و مفید ویژگیهای منحصربهفرد، فواید و کاربرد هر کدام از آن ها را توضیح خواهیم داد.
پیش از هر چیزی اهمیت بزاق را دست کم نگیرید!
امروزه با وجود تنوع بسیاری که در خمیر دندان ها وجود دارد ، گاهی انتخاب یک خمیر دندان مناسب برای دندان ها برای افراد مشکل می شود. معمولاً روی خمیر دندان ها عباراتی مانند موثرترین ، سفیده کننده ، کاهش جرم ، مبارزه با پوسیدگی و تازه و خنک کننده ی دهان مشاهده می شود. اما کدام یک می تواند برای دندان های شما مفید باشد؟
شاید جواب صادقانه این باشد که بزاق دهان شما بهترین خمیر دندان است. دهان ما میزبان باکتری ها و فیلم های ضخیم و چسبنده روی دندان ها ست که به آنها بیو فیلم یا پلاک دندان می گویند . این باکتری ها دائماً تلاش می کنند که خود را به مینای دندان متصل کنند. در ابتدا پلاک ها نرم هستند و شما این فرصت را دارید که به راحتی بیوفیلم ها را از دهان خود دور بریزید.
اگر روش صحیح مسواک زدن را بدانید می توانید بدون نیاز به خمیر دندان این کار را انجام دهید. بزاق دهان حاوی مواد معدنی ، آرژنین ، آنزیم ها و ترکیبات ضد باکتری و ضد میکروبی است که از پوسیدگی دندان های شما جلوگیری می کند. پس می بینید که بزاق دهان یک مایع شگفت انگیز برای پاک کردن دندان هاست. متاسفانه برخی از افراد مشکل بزاق دارند و یا نمی توانند به درستی مسواک بزنند برای این منظور استفاده از خمیر دندان می تواند یک راه مناسب برای آنها باشد.
انواع خمیر دندان ها کدامند؟
در اینجا ما چند نوع خمیر دندان را به شما معرفی می کنیم:
خمیر دندان های حاوی فلوراید (ضد پوسیدگی)
فلوراید در کاهش پوسیدگی و جلوگیری از ایجاد حفره های روی دندان ها بسیار موثر است. همچنین فلوراید به درمان پوسیدگی های اولیه و بهبود ضعف های مینای دندان کمک می کند.
مطالعات نشان می دهد که فلوراید سدیم (NaF) موثرترین فرمولاسیون فلوراید است که خوشبختانه بیشتر تولید کنندگان خمیر دندان از آن استفاده می کنند .فلوراید سدیم در بخشی که مینای سالم دارد با هیدروکسی آپاتایت (ماده ی تشکیل دهنده ی مینا) ترکیب شده و فلوئور آپاتایت به وجود می آورد که این ترکیب به مراتب سخت تر و مقاوم تر از هیدروکسی آپاتایت است. به این ترتیب فلوئور با مقاوم سازی مینا می تواند فرسایش اسیدی مینا و عاج را محدود کند.
بزرگسالانی که میزان پوسیدگی دندان هایشان زیاد است و یا جریان تولید بزاق آنها کاهش یافته است معمولاً خمیر دندان هایی با غلظت فلوراید بیشتر باید استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: هرچیزی که باید درباره ماده فلوراید بدانید
خمیر دندان های ضد جرم
جرم ها در اثر مینرالیزه شدن ( معدنی شدن ) پلاک میکروبی روی سطوح دندانی تشکیل شده و می توانند سبب ایجاد بیماری های لثه شوند. معدنی شدن پلاک و سخت شدن آن ( ایجاد جرم ) به دلیل فوق اشباع بودن بزاق با یون های کلسیم و فسفات صورت می گیرد.
فرمول بعضی از خمیر دندان های ضد جرم به گونه ای طراحی شده است که پروسه معدنی شدن پلاک و تبدیل آن به جرم را دچار وقفه می کنند. این نوع خمیر دندان ها به این منظور زینک سیترات و زینک کلراید را در ترکیب خود دارند.
مکانیسم دیگری که در خمیر دندان های ضد جرم استفاده می شود، اضافه کردن مهار کننده های رشد کریستال است تا به این ترتیب تشکیل جرم را کاهش داده و به تعویق بیندازند. پیروفسفات های محلول نمونه ای از این مهارکننده ها هستند که به ترکیب این نوع خمیردندان ها افزوده می شوند.
البته باید توجه داشت جرم های سخت و چسبنده ی موجود در سطح دندان ها تنها با جرمگیری حرفه ای توسط دندانپزشک به طور کامل برداشته و حذف می شوند.
بیشتر بخوانید: نحوه انجام جرمگیری دندان چگونه است؟
خمیر دندان های ضد حساسیت
استفاده از این نوع خمیر دندان ها معمولا برای افرادی مفید است که نواحی از دندان ها بخصوص در ناحیه ی طوق یا گردن دندان به محیط دهان باز بوده و دندان ها در زمان مصرف نوشیدنی و غذاهای سرد و گرم و همچنین موقع مسواک زدن حساس هستند.
خمیر دندان های ضد حساسیت به چند طریق عمل کرده و باعث کاهش حساسیت دندان ها می شوند. بعضی از خمیر دندان ها حاوی نیترات پتاسیم هستند. نیترات پتاسیم ماده ی ضد حساسیت تایید شده توسط FDA است که باعث کاهش واکنش اعصاب دندانی به تحریکاتی مثل سرما و گرما می شود و این عمل را از طریق دپلاریزه کردن انتهای اعصاب حسی دندانی و توقف ارسال سیگنال های درد به مغز انجام می دهد.
بعضی از خمیر دندان های ضد حساسیت از مواد مسدود کننده یا بلاک کننده ی توبول های عاجی به عنوان مکانیسم اولیه ی کنترل حساسیت استفاده می کنند. این مواد شامل استرانسیم کلراید، پتاسیم اکسالات، پتاسیم نیترات و سدیم سیترات هستند، که موجب رسوب ترکیبات معدنی در دهانه ی لوله های عاجی که به دلیل تخریب مینا و یا تحلیل لثه به محیط دهان باز شده اند می شوند و در نتیجه حساسیت دندانی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند.
نکته ی قابل توجه این است که این خمیردندان ها تنها علائم حساسیت را کاهش می دهند و برای یافتن علل حساسیت دندان ها و انجام درمان های قطعی، مراجعه به دندانپزشکی و معاینه ی کلینیکی و بررسی رادیوگرافی دندان ها ضروری می باشد.
خمیر دندان های ضد باکتری
در این نوع خمیر دندان ها از ماده ای به نام تری کلوزان (Triclosan) استفاده می شود. تری کلوزان یک ماده ی ضد باکتری با طیف وسیع است که بر علیه انواع گسترده ای از باکتری ها موثر است. این ماده به عنوان عامل ضد باکتری در صابون های دئودورنت و اسکراب های ضد باکتری پوست در کشور آمریکا بکار می رود.
تری کلوزان همچنین به عنوان یک عامل آنتی باکتریال در محصولات دهانی مانند خمیر دندان ها و انواع دهانشویه ها بکار برده می شود. با اینکه میزان این ماده در خمیر دندان ها در محدوده ی حداقل مجاز یعنی 0.3% است، با این وجود استفاده ی زیاد از این نوع خمیر دندان ها توصیه نمی شود.
خمیر دندان های سفید کننده
این ها دسته از خمیر دندان ها هستند که مکانیزم های مختلفی برای سفید کردن دندان ها دارند. به طور کلی انواع خمیر دندان سفید کننده به یکی از این دو روش عمل می کنند:
1. متدهای فیزیکی ( با کمک ساینده ها )
در روش فیزیکی ساینده ها باعث برداشته شدن رنگدانه های خارجی از سطح دندان ها می شوند. رنگدانه های خارجی در اثر فاکتورهای محیطی مانند سیگار، غذاها و نوشیدنی ها و آنتی بیوتیک ها به صورت رنگدانه های تیره روی سطح دندان ها تشکیل می شوند.
2. مکانیسم های شیمیایی ( بوسیله ی مواد سفیدکننده / اکسید کننده )
خمیر دندان های سفید کننده که با مکانیسم شیمیایی عمل می کنند حاوی هیدروژن پراکسید و یا کارباماید پراکسید هستند. کارباماید پراکسید ماده ای است که در تماس با آب شکسته شده و به اوره و هیدروژن پراکسید تبدیل می شود. هیدروژن پراکسید سپس تشکیل رادیکال های آزادی را می دهد که حاوی اکسیژن بوده و در واقع به عنوان مولکول های فعال سفید کننده ( بلیچینگ دندان ) عمل می کنند. این خمیر دندان ها بر روی رنگ داخلی دندان که در اثر ژنتیک، سن و نقایص مادرزادی ایجاد شده و معمولا زرد رنگ می باشد تاثیر می گذارد.
مهم ترین نکته درباره انواع خمیر دندانس سفید کننده دندان
از آنجا که خمیر دندان های سفید کننده مواد ساینده ی بیشتری دارند و هنوز در تحقیقات اثر قطعی آنها بر روی سختی مینا مشخص نشده است، بیشتر دندانپزشکان استفاده از این خمیر دندان ها را در طولانی مدت توصیه نمی کنند. از جمله مواد ساینده در خمیردندان ها می توان به کلسیم کربنات ، دی کلسیم فسفات دی هیدرات، سدیم کربنات و سیلیس هیدراته اشاره کرد.
پاسخ به سوالات رایج درباره انواع خمیر دندان ها
آیا در بزرگسالی می توانم از خمیر دندان کودکان استفاده کنم؟
در حالی که انواع خمیر دندان کودکان صرفا برای کودکان ساخته شده است، اما بزرگسالان در صورت در دسترس نبودن خمیردندان خود و همچنین اگر طعم ملایم تر یا غلظت فلوراید کمتری را ترجیح می دهند، می توانند از نمونه هایی که برای کودکان طراحی شده استفاده کنند. استفاده کنند.
آیا فرمولاسیون محصولات طبیعی به اندازه محصولات تجاری موثر است؟
فرمولاسیون خمیردندان طبیعی می تواند در حفظ بهداشت دهان موثر باشد. با این حال، ممکن است سطح محافظتی مشابه محصولات تجاری که مثلا حاوی فلوراید هستند در برابر پوسیدگی یا تقویت مینای دندان را نداشته باشند.
آیا می توانم از چندین نوع خمیر دندان به طور همزمان استفاده کنم؟
به طور کلی استفاده از چندین نوع خمیردندان به طور همزمان ضروری نیست. استفاده از یک نوع که نیازهای خاص مراقبت از دهان و دندان شما را برآورده می کند معمولاً کافی است. با این حال، اگر نگرانیهای مختلفی مانند حساسیت و سفید شدن دندان دارید، میتوانید انواع خمیردندان را در مناسبتهای مختلف یا طبق توصیه دندانپزشک خود جایگزین کنید.
آیا خمیر دندان به تنهایی می تواند از ایجاد پوسیدگی جلوگیری کند؟
خمیردندان نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی و حفره دندان دارد، اما باید همراه با سایر روش های مراقبت از بهداشت دهان و دندان استفاده شود. مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و حفظ یک رژیم غذایی متعادل به همان اندازه برای پیشگیری از حفره مهم هستند. علاوه بر این، مراجعه به دندانپزشک برای جرمگیری دندان و معاینات حرفه ای برای اطمینان از سلامت کامل دهان ضروری است.
برای هر بار مسواک زدن چه مقدار خمیر دندان باید استفاده کنم؟
میزان استفاده از انواع خمیر دندان به سن شما بستگی دارد. برای بزرگسالان، مقدار آن به اندازه یک نخود به طور کلی کافی است. برای کودکان به اندازه یک دانه برنج تا سن سه سالگی توصیه می شود و پس از آن می توان به اندازه یک نخود از آن استفاده کرد. استفاده بیش از حد از خمیرها توصیه نمی شود.
آیا می توانم خمیر دندان خود را در خانه درست کنم؟
در حالی که ساخت خمیردندان در خانه با استفاده از مواد طبیعی امکان پذیر است، اما بسیار مهم است که احتیاط کنید. خمیر دندان خانگی ممکن است فاقد غلظت فلوراید لازم برای پیشگیری از پوسیدگی باشد و اثربخشی آن ممکن است متفاوت باشد. اگر تصمیم دارید یک خمیر طبیعی بسازید، به طور کامل تحقیق کنید و با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که نیازهای مراقبت از دهان شما را برآورده می کند.
آیا می توانم از خمیردندان معمولی روی پروتزهای دندانی مانند دندان مصنوعی یا ایمپلنت دندان استفاده کنم؟
به طور کلی استفاده از خمیر دندان معمولی روی پروتزهای دندانی مانند دندان مصنوعی یا ایمپلنت دندان توصیه نمی شود. انواع خمیر دندان معمولی ممکن است حاوی ذرات ساینده باشد که می تواند سطح مواد پروتز را خراش دهد و در طول زمان منجر به آسیب یا سایش شود. علاوه بر این، برخی از فرمول های خمیردندان ممکن است به طور موثری پروتزهای دندانی را تمیز یا ضدعفونی نکنند. این موضوع در خصوص لمینت دندان، ونیر کامپوزیت ها، روکش های دندانی و … نیز صادق است. بهتر است اگر پروتز دندانی دارید قبل از انتخاب انواع خمیر دندان خود، با دندانپزشکتان مشورت کنید.
1 پاسخ به "با انواع خمیر دندان ها آشنا شوید + (نحوه استفاده از آن ها)"