ترمیم های کامپوزیتی، کامپوزیت یا آمالگام ؟
کامپوزیت‌ها یا مواد همرنگ دندان در سال‌های اخیر دائماً در حال پیشرفت بوده‌اند و این پیشرفت به حدی رسیده که آن‌ها را با دوام، زیبا و قابل اعتماد نموده است.
کامپوزیت‌ها مخلوطی از ذرات گلاس و کوارتز و رزین آکریلیک هستند. این مخلوط در ابتدا به شکل خمیر است و می‌توان آن را به راحتی در حفره تراش داده شده روی دندان قرار داد و به شکل دلخواه فرم داد. سپس با استفاده از نور آن را پلیمریزه و سخت کرد.
نوری که برای سخت شدن کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود، طیف آبی نور مرئی است و برخلاف اشتباه رایج که تصور می‌شود این نور لیزر یا اشعه ماورای بنفش است، این نور همان طیف ابی نور مرئی است. این نور پس از تابش می‌تواند تا حدود ۲ میلی‌متر از ضخامت کامپوزیت را سخت کند. پس دندانپزشک باید کامپوزیت را به صورت لایه لایه روی دندان بگذارد و هر بار حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نور دهد تا هر لایه سخت شود. اگر کامپوزیت نور کافی دریافت نکند، ماده به خوبی سخت نشده و احتمال شکستگی در ترمیم وجود دارد.
بعد از سخت شدن کامپوزیت، سطح آن با وسایل مخصوص کاملاً پالیش می‌شود تا براق گردد.
وجود تنوع رنگی در کامپوزیت‌ها باعث می‌شود که بتوان رنگ مشابه دندان را انتخاب کرد و زیبایی بیشتری به ترمیم بخشید.
علاوه بر زیبایی، کامپوزیت‌ها قابلیت باند شدن به نسج دندان را دارند. کامپوزیت‌ها را می‌توان با کمک مواد باندینگ که قبل از قرار دادن کامپوزیت به دیواره‌های دندان زده می‌شود، به دندان باند نمود و به دلیل داشتن همین قابلیت نیاز به تراش کمتری از دندان است و بافت بیشتری از دندان حفظ می‌گردد.
در ترمیم دندان‌ها کامپوزیت ارجحیت دارد یا آمالگام ؟
حقیقت این است که آمالگام یا مواد سیاه رنگ و کامپوزیت یا مواد همرنگ دندان هر دو بر اساس مزایا و معایبی که دارند در بعضی موارد تجویز می‌شوند و نمی‌توان به طور مطلق در مورد هر کدام حکم صادر نمود.
آمالگام یا مواد سیاه رنگ به دندان باند نمی‌شود، به همین دلیل برای قرار دادن آن‌ها در حفره دندانی باید گیر مکانیکی ایجاد کرد، در نتیجه میزان بیشتری از نسج سالم دندان جهت ایجاد یک ساختار هندسی گیردار برداشته می‌شود. در حالی که کامپوزیت‌ها یا مواد همرنگ دندان به دندان باند می‌شوند و برای ترمیم دندان‌ها توسط این مواد، فقط باید پوسیدگی‌ها حذف شوند. مشخص است که با استفاده از کامپوزیت‌ها ترمیم‌هایی به مراتب محافظه‌کارانه‌تر نسبت به آمالگام خواهیم داشت.
در بسیاری از موارد این سوال پرسیده می‌شود که مگر آمالگام ماده قوی‌تری نسبت به کامپوزیت نیست؟ آمالگام به خودی خود ماده‌ای با خصوصیات مکانیکی بالاتر نسبت به کامپوزیت است ولی زمانی که این دو ماده در دندان قرار داده می‌شوند به علت باند شدن کامپوزیت به دندان، دندان ترمیم شده با کامپوزیت در بسیاری موارد استحکام در برابر شکست بالاتری نسبت به دندان ترمیم شده با آمالگام دارد.
البته معمولا زمان لازم برای قرار دادن یک ترمیم کامپوزیت معمولاً بیشتر از آمالگام است.
در ترمیم کامپوزیت باید بتوان حفره را طی انجام ترمیم، خشک و تمیز نگهداشت. زمانی که نمی‌توان حفره را ایزوله کرد مثل زمانی که دندان خیلی عقب باشد یا ترشح بزاق بسیار زیاد باشد، بهتر است کامپوزیت مورد استفاده قرار نگیرد زیرا وجود آلودگی و رطوبت ،باند کامپوزیت به دندان را مختل کرده و در مدت زمان کوتاهی در زیر ترمیم پوسیدگی ایجاد خواهد شد.
در کسانی که به دلیل مشکلات مفصل فک قادر به باز نگه داشتن دهان به مدت طولانی نیستند بهتر است از آمالگام استفاده شود.
