مراجعهکنندگان با شکایتهای مختلفی درباره تغییر رنگ دندانها و تاریخچه متنوعی از علل ایجاد تغییر رنگ در دندان هایشان به دندانپزشکان و متخصصان ترمیمی و زیبایی دندان مراجعه میکنند. آنها به دنبال راهکاری برای بهبود یا از بین بردن بد رنگی دندانها هستند. بلیچینگ دندان یک روش دندانپزشکی زیبایی است که هدف آن بهبود ظاهر لبخند با از بین بردن لکهها و تغییر رنگ دندانها است. در دندانپزشکی آرتمان، ما در ارائه خدمات حرفهای بلیچینگ دندان که ایمن، مؤثر و متناسب با نیازهای فردی هستند، تخصص داریم. این مقاله به بررسی این موضوع میپردازد که چرا دندانپزشکی آرتمان انتخاب اصلی شما برای دستیابی به لبخندی درخشان است.
بلیچینگ دندان یا سفید کردن دندان چیست؟
بلیچینگ دندان ها همانطور که ذکر شد سادهترین، معمولترین، محافظهکارانهترین و به صرفهترین تکنیک جهت اصلاح طرح لبخند میباشد. سفید کردن دندان با این روش، درمانی است که برای برطرف کردن تیرگیها و رنگدانههایی که به مرور زمان (و بر اثر مواد دارای رنگدانه مثل چای، قهوه، نوشابه های رنگی و حتی ادویه ها ایجاد می شوند) به کار می رود. به کمک بلیچینگ و ژل های سفید کننده، حتی بعضی از بد رنگیهای ژنتیکی با سفید کردن دندان ها برطرف شده و ظاهر دندانها زیباتر به نظر میرسند.
چه عللی باعث تغییر رنگ دندان ها میشوند؟
از آنجایی که برخی از تغییر رنگها نسبت به فرآیند بلیچینگ یا سفید کردن دندان واکنش بهتر و بیشتری نشان می دهند، بنابراین، قبل از هرچیزی باید علت تغییر رنگ دندان افرادی که تمایل به بلیچینگ دندان دارند مشخص شود. از این رو علل تغییر رنگ باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد تا بهتر بتوان میزان و درجهای که برای بلیچینگ یا سفید کردن و بهبود رنگ دندان نیاز است را پیش بینی کرد.
عللی که باعث تغییر رنگ دندان ها میشوند به طور کلی به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم می شوند. (دسته اول تغییر رنگ هایی هستندکه منشاء خارج دندانی دارند و دسته دوم که منشاء داخل دندانی دارند.)
1. تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل خارج دندانی
- از عوامل خارجی که میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها شوند میتوان به رنگهای موجود در مواد غذایی و نوشیدنیهایی مثل چای، قهوه و رنگ های افزودنی در غذاها اشاره کرد
- عامل دیگر، مصرف سیگار و تنباکو است که با ادامه مصرف این مواد، تغییر رنگ بیشتر و عمیقتر میشود
- علت دیگر میتواند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باشد که باعث تجمع جرم و پلاک روی دندان میشود .
ذکر این نکته مهم است که عوامل خارجی در ابتدا سطحی هستند و کم رنگ. بنابراین میتوان آنها را با روش بروساژ معمولی از بین برد. ولی با پیشرفت فرآیند، تیرهتر و پایدارتر میشوند و حذف کردن آنها نیازمند تکنیکهای پیچیدهتر است.
بلیچینگ دندان ها میتواند به راحتی این تغییر رنگها را بر طرف کند. به طور کلی بلیچینگ بر روی تغییر رنگهای خارجی اثر با ثباتتری دارد (مخصوصا برای برطرف کردن تغییر رنگهای ناشی از چای و قهوه و سیگار)
2. تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل داخلی
عوامل داخلی تغییر رنگ دندان ها مستقیماً روی ترکیب عاج و مینای دندان تاثیر میگذارد و سختتر از عوامل خارجی برطرف میشوند. به طور کلی تغییر رنگ داخلی دندان ممکن است در دو زمان اتفاق افتد:
- در زمان تشکیل دندانها: مانند قرارگیری در معرض فلوراید اضافی یا آنتی بیوتیک تترا سایکلین
- زمانی که رویش دندان ها کامل شده باشد: مانند تغییر رنگ داخلی به علت پوسیدگی دندان، بعضی از انواع ترمیمها، پالپ غیر زنده (مشکلات روت کانال) و ضربه به دندان .
اما اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم موارد زیر هر کدام میتوانند موجب تغییر رنگ دندان ها شود:
سایش دندانها:
یکی از علل شایع تغییر رنگ داخلی دندان ها افزایش سن، و ساخته شدن عاج ثانویه زردتر و از طرفی سایش دندان به مرور زمان میباشد که باعث زردتر شدن دندان میشود. تغییر رنگ ناشی از سایش دندان ها معمولا با بلیچینگ دندان از بین نمیرود.
مصرف برخی داروها
تغییر رنگ ناشی از مصرف دارو، ممکن است قبل یا بعد از اینکه دندان به طور کامل تشکیل میشود، رخ دهد. تتراسایکلین در طول کلسیفیکاسیون دندان به دنتین یا عاج دندان وارد شده و احتمالا از طریق واکنش با کلسیم و تشکیل تتراسایکلین اورتوفسفات سبب تغییر رنگ دندان ها می شود.
یرقان
یرقان طولانی مدت در کودکی، از علل دیگر است که تعداد بیشتری از دندانها را درگیر میکند.
ضربه و تروما
ضربه هم میتواند رنگ دندان را تغییر دهد مثلا:
- تغییر رنگ های صورتی : که نشان دهنده تحلیل داخلی دندان می باشد
- یا تغییر رنگ زرد: که نشان دهنده آهکی شدن پالپ دندان است
- یا تغییر رنگ های سیاه: که در اثر نکروز و از بین رفتن عصب و پالپ دندان ایجاد می شود.
برخی از ترمیم های دندانی
ترمیمهای آمالگام نیز میتوانند در طول زمان به علت اکسید شدن فلزات آن و نفوذ در نسج دندان باعث تغییر رنگ سیاه دندان شوند.
زیاده روی در استفاده از فلوراید
مصرف بیش از حد فلوراید بخصوص وجود فلوراید بیش از حد در آب آشامیدنی یعنی بیش از(۱-۲ ppm) که در بعضی از نواحی کشور خودمان نیر این میزان بالا از فلوراید در آب آشامیدنی وجود دارد. این میزان بیش از حد فلوراید باعث تغییرات متابولیکی در آملوبلاستها ( سلولهای سازنده مینا دندان) و کلسیفیکاسیون نامناسب در دندان میشود.
وراثت
علاوه بر این، تغییر رنگهای داخلی میتواند منشاء ارثی داشته باشند مانند مشکلاتی مثل آملوژنز ایمپرفکتا و دنتینوژنز ایمپرفکتا (که در آنها، ساختار مینا و عاج دندان معیوب بوده و دچار تغییر رنگ هستند).
انواع بلیچینگ دندان
گزینههای بلیچینگ دندان بسیار متفاوت است، از درمانهای حرفهای در مطب دندانپزشکی تا درمانهای طبیعی ساده که میتوانند در خانه استفاده شوند. هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد. در اینجا نگاهی دقیق به انواع مختلف بلیچینگ دندان در دسترس است:
1. بلیچینگ دندان در مطب (بلیچینگ حرفهای): در این روش دندانپزشک از ژل پراکسید با غلظت بالا روی دندان استفاده میکند. این ژل اغلب توسط نور یا لیزر تخصصی فعال میشود و کارایی آن را افزایش میدهد و روند را سرعت میبخشد. درمان معمولاً حدود یک ساعت طول می کشد و میتواند به طور چشمگیری درخشندگی دندان را در یک جلسه بهبود بخشد.
جوانب مثبت بلیچینگ دندان در مطب:
- نتایج فوری و قابل توجه تنها پس از یک جلسه.
- نظارت حرفهای ایمنی و سلامت لثهها و دندانهای شما را تضمین میکند.
- در از بین بردن لکههای عمیق و سرسخت که محصولات خانگی قادر به انجام آن نیستند بسیار مؤثر است.
معایب بلیچینگ دندان در مطب:
- گرانتر از سایر گزینههای سفید کننده به دلیل مواد و نظارت حرفهای مورد نیاز است.
- ممکن است برای برخی افراد باعث حساسیت موقت دندان یا تحریک خفیف لثه شود.
2. کیت سفید کننده دندان در خانه: این کیتها توسط دندانپزشکان ارائه میشوند و شامل کیتهای سفارشی متناسب با دهان فرد هستند که پوشش یکنواخت ژل سفید کننده را تضمین میکند. ژل استفاده شده در این کیتها غلظت پایینتری نسبت به ژل استفاده شده در مطب دارد، اما همچنان مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه است. کاربران ژل را در کیتها قرار میدهند و آنها را برای چندین ساعت در روز یا در طول شب استفاده میکنند، معمولاً در یک دوره چندهفتهای.
جوانب مثبت کیت سفید کننده دندان در خانه:
- مقرون به صرفه تر از بلیچینگ در مطب، با مزایای اضافی راهنمایی حرفهای.
- کیتهای سفارشی کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که عامل سفید کننده به طور یکنواخت اعمال میشود و خطر ایجاد لکهها را کاهش میدهد.
- نتایج خوب در طول زمان، با قابلیت کنترل سطح سفید شدن به دست آمده.
معایب کیت سفید کننده دندان در خانه:
- نیاز به نظم و انضباط و ثبات در کاربرد برای دستیابی به بهترین نتایج دارد.
- نتایج به تدریج نسبت به بلیچینگ در مطب ظاهر میشوند.
3. کیت سفید کننده بدون نسخه: این کیتها بدون نسخه در دسترس هستند و میتوان آنها را از داروخانهها یا آنلاین خریداری کرد. آنها معمولاً شامل نوارهای سفید کننده، ژلها یا فیلمهای رنگ شده هستند. غلظت مواد سفید کننده در این محصولات کمتر از آن چیزی است که از طریق دندانپزشک در دسترس است.
جوانب مثبت:
- به راحتی در دسترس و معمولاً مقرون به صرفه ترین گزینه است.
- استفاده ساده، درمان راحت در خانه.
معایب کیتهای سفید کننده بدون نسخه:
- مؤثرتر از درمانهای انجام شده توسط متخصصان.
- میتواند منجر به سفید شدن ناهموار یا سفید نشدن لکههای عمیق شود.
- خطر بالای استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد که میتواند منجر به حساسیت یا آسیب دندان شود.
4. خمیر دندان سفید کننده: این محصولات بهداشتی روزانه دهان و دندان هستند که حاوی مواد ساینده ملایم و مواد شیمیایی هستند که برای از بین بردن لکههای سطحی روی دندان طراحی شدهاند. آنها نسبت به بلیچینگ کم تهاجمی هستند و میتوانند به عنوان بخشی از یک روال منظم مراقبت از دندان استفاده شوند.
جوانب مثبت:
- گنجاندن بسیار آسان در بهداشت روزانه دهان.
- کم هزینه و در دسترس است.
معایب:
- فقط لکههای سطحی را پاک میکند. رنگ طبیعی دندانها را تغییر نمیدهند و لکههای زیر سطح دندان را روشن نمیکنند.
هر یک از این روشهای بلیچینگ، بسته به بودجه فرد، شدت تغییر رنگ دندان و ترجیحات شخصی در مورد زمان و محل درمان، جایگاه خود را دارد. برای بهترین نتایج و اطمینان از سلامت دندانها و لثههای خود، قبل از شروع هر گونه درمان با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید.
سن مناسب بلیچینگ دندان
در حالی که حداقل سن معینی برای بلیچینگ دندان وجود ندارد، اما معمولاً برای بیمارانی که در اواخر نوجوانی خود (حدود 16 سال) و بالاتر هستند توصیه میشود. این توصیه به چند دلیل است:
بلوغ دندان: تا سن 16 سالگی، بیشتر دندانهای دائمی افراد کاملاً رویش و بالغ میشوند که باعث میشود در برابر مواد سفید کننده مورد استفاده در این فرایند انعطاف پذیرتر شوند.
حساسیت: دندانهای جوان دارای پالپهای بزرگتری هستند و نسبت به مواد شیمیایی مورد استفاده در درمانهای سفید کننده دندان حساستر هستند.
بلیچینگ دندان تا چه حد به سفید شدن دندانها کمک میکند؟
پس از تشخیص علت تغییر رنگ دندانها، فرد باید خواستهها و انتظارات خود درباره میزان و درجه سفیدی دندانهایش را با دندانپزشک در میان بگذارد. به عبارتی ابتدا باید دید که فرد دقیقا میخواهد دندان هایش چگونه و تا چه حد سفید شوند؟
- آیا فرد میخواهد که بالاترین درجه سفیدی دندانها را داشته باشد؟
- یا میخواهد صرفاً تغییر رنگ دندانها برطرف شود و دندانها به رنگ طبیعی و ذاتی خود بازگردند؟
- یا انتظارات دیگری دارد؟
اگر خواسته فرد سفید شدن دندان ها به میزانی بیش از حداکثر سفیدی دندان ها است (که معمولا با اصطلاحاتی چون سفید هالیوودی به آن اشاره میشود)، پیشنهاد درمان بلیچینگ ممکن است کافی نباشد وانتظار وی را برطرف نسازد زیرا روشنترین رنگی که با درمان بلیچینگ میتوان به دست آورد (B1) است که در محدودهِ رنگهای طبیعی قرار دارد.
جایگزین بلیچینگ برای افرادی که سفیدی بیش از حد میخواهند چیست؟
در آن صورت میتوان درمان لمینت سرامیکی یا کامپوزیت ونیر را برحسب نیاز در نظر گرفت . اما اگر صرفا برگشت به رنگ اولیه دندان ها مد نظر است بلیچینگ می تواند گزینه درمانی مناسبی باشد.
مواد سفید کننده دندان چطور عمل میکنند؟
ژلهای سفید کننده در بلیچینگ دندان حاوی هیدروژن پراکسید و یا مادهای به نام کارباماید پراکسید بوده و غلظتی بین 10 تا 40 درصد دارند. هیدروژن پراکسید یک ماده اکسید کننده است که بر روی دندان پخش میشود و باعث ایجاد رادیکالهای آزاد ناپایدار میگردد.
این رادیکالها به مولکولهای رنگیِ آلی (که در فضای بین نمکهای غیر آلی مینای دندان وجود دارند) حمله میکنند. این حمله اتصال بین مولکول های رنگی را نشانه میرود و آنها را به رنگدانههای ضعیف و کوچکتر تقسیم می کند. از طرفی این مولکولهای کوچکتر طیف جذبی متفاوتی دارند، و به این صورت است که سفید شدن دندان آغاز میشود.
عوارض بلیچینگ دندان چیست؟ آیا بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
روش بلیچینگ دندان در مطب دندانپزشک، خودش به تنهایی بدون ضرر بوده و به دندانها آسیب نمیرساند، چون مواد شیمیایی بکار رفته در ژل ها، هیچ تاثیری روی ساختار معدنی دندانهای ما ندارند. این مواد تنها به مولکولهای آلی رنگی که باعث تغییر رنگ دندانها شدهاند حمله میکنند. بنابراین و همانطور که در ابتدای صفحه نیز اشاره شد اگر از ژل های استاندارد و با ph مناسب جهت سفید کردن دندان ها استفاده شود، بلیچینگ بدون آسیب خواهد بود.
چرا در خصوص استفاده از ژل مناسب برای فرآیند بلیچینگ تاکید زیادی می شود؟
مهمترین نکته ای که در خصوص بلیچینگ وجود دارد، انتخاب ژل سفید کننده استاندارد است. این ژلها باید ph مناسبی داشته باشند. متاسفانه برخی برندها برای افزایش ماندگاری خودِ ژل، ph آن را کم میکنند و همین باعث بالا رفتن احتمال سایش مینای دندان حین درمان میشود.
سایش مینای دندان از جمله معدود عوارض بلیچینگ است که البته با انتخاب ژلهای سفید کننده استاندارد به راحتی میتوان از بروز آن و هر عارضه دیگر خودداری کرد. ژلی که توسط دندانپزشک استفاده میشود بهتر است که مطالعات زیادی روی آن صورت گرفته و مقالات معتبر و کافی برای تایید آن موجود باشد.
با این حال همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، برخی از برندها برای افزایش طول عمر عامل سفید کننده موجود در ژلها، اقدام به کاهش سطح PH آن میکنند. این اقدام هرچند که دوام و ماندگاری ژلها را بیشتر میکند، اما تاثیر منفی بر روی مینای دندان میگذارد. اعمال ژلهایی که سطح ph پایینی دارند، مستقیماً بر روی ضخامت و سختی مینا تاثیر گذاشته و باعث تحلیل آن میشود.
در چنین شرایطی احتمال ایجاد حساسیت دندانی پس از استفاده از این مواد بلیچینگ افزایش میابد. اگر درمان افراد با کمک ژل های استاندارد و با سطح PH نرمال انجام شود آسیبی به مینای دندان نمیرساند.
منظور از ژل بلیچینگ با استاندارد طلایی چیست؟
منظور از ژل دارای استاندارد طلایی (Golden Standard) این است که آن ژل، تاریخچه علمی و کلینیکی قوی دارد و طی سالیان سال به عنوان ماده مبدا شناخته میشود. به این معنی که در آزمایشات و تحقیقات جهت بررسی ژل های جدید، آن ژل یکی از مواد مبدا جهت مقایسه است. استفاده از این ژل هیچ تاثیر منفی بر روی مینای دندان نمیگذارد.
به عنوان مثال یکی از این ژل ها، ژل اپالسنس اکسترابوست (Extra boost) متعلق به برند اولترادنت است. استفاده از ژل سفید کننده اکسترابوست به همراه لیزر دیود می تواند ایمنی و اثربخشی درمان بلیچینگ دندان را دو چندان کند.
ممکن است این مطلب نیز برای شما مفید باشد: چرا استفاده لیزر دیود به اثربخشی بیشتر درمان بلیچینگ منجر می شود؟
آیا روشهای خانگی بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
به صورت کلی احتمال حساس شدن دندانها طی فرآیند بلیچینگ در مطب به غلظت ماده و مدت زمان استفاده از آن بستگی دارد. و اگر این حساسیت ایجاد شود معمولاً فقط یک یا چند روز ادامه یافته و کاملاً قابل برگشت است.
در خصوص روشهای خانگی نیز، هرچند که غلظت مواد سفید کننده کم است، اما تاثیر آن بر مینای دندان تحت آزمایش و بررسی قرارنگرفته و لذا توسط دندانپزشکان توصیه نمی شود. چرا که متاسفانه در روشهای خانگی، این احتمال وجود دارد که سختی و ضخامت مینا در معرض آسیب باشد.
بلیچینگ دندانها چه مدت دوام دارد؟
نتایج حاصل شده از عمل بلیچینگ دائمی نبوده و اثرات آن به مرور زمان کم میشود. معمولاً مدت یک تا سه سال، زمانی است که در اکثر بروشورهای مواد بلیچینگ قید میشود، اگرچه ماندگاری طولانیتر در بسیاری موارد توسط بیماران گزارش میشود.
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان میتواند بر اساس عوامل مختلفی از جمله روش انتخابی، شدت تغییر رنگ دندان و میزان سفیدی مطلوب متفاوت باشد. در اینجا چند جلسه ممکن است برای روشهای مختلف بلیچینگ دندانها مورد نیاز باشد، آورده شده است:
1. بلیچینگ در مطب:
به طور معمول، نتایج قابل توجهی را میتوان تنها در یک جلسه به دست آورد. این جلسه میتواند حدود یک ساعت طول بکشد که یک عامل پراکسید با غلظت بالا روی دندانها اعمال میشود.
برخی از افراد ممکن است نیاز به یک جلسه پیگیری داشته باشند، به خصوص اگر دندانهایشان دارای لکههای شدید باشند یا به دنبال یک اثر سفید کننده چشمگیر باشند.
2. کیتهای بلیچینگ در خانه:
این کیتها معمولاً به مدت دو تا چهار هفته نیاز به استفاده روزانه دارند. کیتها که با ژل سفید کننده با غلظت کمتر پر شدهاند، معمولاً برای چند ساعت در روز یا در طول شب استفاده میشوند.
تعداد کل جلسات (روزهای استفاده) به رنگ اولیه دندانها و نحوه پاسخ آنها به درمان بستگی دارد.
3. کیتهای بلیچینگ بدون نسخه:
مشابه کیتهای ارائه شده توسط دندانپزشک در خانه، ممکن است نیاز به استفاده روزانه برای دو تا شش هفته داشته باشد. اثربخشی میتواند به طور گستردهای بر اساس قدرت محصول و قوام استفاده متفاوت باشد.
نوارها معمولاً حدود 30 دقیقه تا یک ساعت در روز استفاده میشوند.
چطور میتوان نتیجه به دست آمده از بلیچینگ را برای مدت زمان طولانیتری حفظ کرد؟
- میتوان با پرهیز از خوردن مواد غذایی و عاداتی که باعث تغییر رنگ در دندانها میشوند (که در قسمت تغییر رنگ دندانها به آنها اشاره شد)، نتیجه حاصل شده از بلیچینگ را به مدت طولانیتری حفظ کرد.
- رعایت بهداشت دهان و دندانها و استفاده از مسواک و نخ دندان به طور مرتب و روزانه، با حذف پلاک میکروبی و رنگدانه ها موجب ماندگاری بیشتر رنگ حاصل از بلیچینگ میگردد.
- همچنین با درمان بلیچینگ دندان دورهای (چه در منزل و چه در مطب) میتوان به حفظ این نتیجه در مدت زمان طولانیتر کمک کرد.
چه کسانی نمیتوانند درمان بلیچینگ انجام دهند؟
- در افرادی که تحلیل لثه دارند و ریشههای دندانها به محیط دهان باز هستند.
- کسانی که پوسیدگیهای دندانی دارند.
- در افرادی که پوسیدگی درمان نشده دارند (قبل از انجام بلیجینگ بهتر است کلیهی پوسیدگیها ترمیم شوند، زیرا مادهی بلیچینگ به داخل پوسیدگیها و سطوح داخل دندان نفوذ کرده و باعث حساسیت دندانها میشود.)
- در اشخاصی که مینای دندانها دچار سایش شده است.
- افرادی که ترمیمها و روکشهای متعددی بر روی دندانهای مختلف خود دارند.( به این دلیل که بلیچینگ دندان تاثیری روی رنگ مواد کامپوزیتی و سرامیکی ندارد، بنابراین در این افراد در صورت انجام بلیچینگ، لبخندی ناهمگون و نازیبا ایجاد میشود).
بهترین روش های بلیچینگ دندان
بهترین روش بلیچینگ دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت لکهها، بودجه و سرعت مطلوب نتایج. با این حال، درمانهای حرفهای به طور کلی بهترین در نظر گرفته میشوند، زیرا زمانی که توسط یک متخصص دندانپزشکی نظارت میشوند، مؤثرترین و ایمنترین هستند. در اینجا دلیل آن است:
1. بلیچینگ در مطب (In Office Bleaching)
بلیچینگ در مطب اغلب به عنوان بهترین گزینه برای کسانی که به دنبال نتایج سریع و قابل اعتماد هستند در نظر گرفته میشود. این روش میتواند دندانها را تنها در یک جلسه به طور چشمگیری سفید کند و برای رویدادهای خاص یا کسانی که نمیخواهند هفتهها برای دیدن نتایج صبر کنند، ایدهآل است.
برای فعال کردن ماده سفید کننده از چه دستگاههایی استفاده میشود؟
برای فعال کردن ژل سفید کننده یا سرعت بخشیدن به فرایند اثرگذاری آن، میتوان از دستگاههای لایتکیور یا لیزرهای دیود (با طول موج ۸۳۰ و ۹۸۰ نانومتر) استفاده کرد.
آفیس بلیچینگ دندان می تواند پس از یک جلسه، به طور قابل توجهی دندانها را سفید کند، اما برای دستیابی به نتیجه مطلوبتر، ممکن است نیاز به تعداد جلسات درمانی بیشتری باشد.
آیا در آفیس بلیچینگ سفید کردن دندان های زرد در یک روز امکان پذیر است؟
پاسخ به این سوال که آیا سفید کردن دندان های زرد در یک روز یک جلسه امکان پذیر است به چند عامل اصلی بستگی دارد:
- میزان تغییر رنگ دندان ها
- علل و ماهیت تغییر رنگ
- میزان سلامت مینای دندان (و کلا سلامت دهان و دندان)
- روش بلیچینگ
- انتظارات بیمار
اگر میزان تغییر رنگ جزئی باشد و دهان و دندان از سلامت مطلوبی برخوردا باشد و از همه مهمتر انتظار بیمار، سطح مناسبی از سفیدی دندان باشد، می توان در یک جلسه دندان ها را سفید کرد. با این حال هرچه میزان تغییر رنگ بیشتر و انتظارات بیمار از سفیدی بیشتر باشد ممکن است به چند جلسه ویزیت نیاز باشد.
2. بلیچینگ دندان در خانه (Home Bleaching)
کیتهای بلیچینگ در منزل تعادل خوبی بین اثربخشی و هزینه ارائه میدهد. آنها مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه و ایمنتر از روشهای دیگر هستند، زیرا آنها سفارشی ارائه میشوند.
چگونه بلیچینگ در منزل انجام دهیم؟
ژلهای سفید کننده دندان در این روش حاوی عامل سفید کننده کارباماید پراکسید 10 تا 20 درصد است که برابر با هیدروژن پراکسید 3.5 تا 6.5 درصد است. به طور کلی، توصیه میشود که ماده با ۱۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۸ ساعت در روز و ماده دارای ۱۵-۲۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۳-۴ ساعت در روز استفاده شوند. این درمان (بلیچینگ دندان خانگی) توسط خود بیمار انجام می شود، اما در طی مراجعات و بازنگری باید توسط دندانپزشک تحت نظارت قرار بگیرد.
آیا بلیچینگ در منزل بیخطر است؟
برخی از پزشکان برای سفید کردن دندان در مطب، غلظت ۳۵ درصد با هیدروژن پراکسید را توصیه میکنند و گزینه بعدی پس از آن ژل سفید کننده حاوی ۱۰٪، ۱۵٪ و یا ۲۰٪ کاربامید پراکسید است.
محققین نشان دادهاند که سفید کنندههای با غلظت بالاتر، میتوانند رادیکالهای پراکسید بیشتری برای سفید کردن تولید کنند و در نتیجه فرآیند سفید کردن سریعتر انجام میشود. با این حال، این روند سریع سفید کردن، ممکن است امکان بروز عوارض جانبی مانند حساسیت دندان، تحریک لثه، تحریک گلو و حالت تهوع را افزایش دهد. البته در صورت استفاده صحیح، هیچ یک از موارد ذکر شده به عنوان عوارض بلیچینگ دندان رخ نخواهد داد.
ملاحظات قبل از بلیچینگ دندان
سلامت دندان: قبل از شروع هر درمان سفید کننده، مهم است که یک مشاوره دندانپزشکی داشته باشید تا از سلامت دندانها و لثههای خود اطمینان حاصل کنید.
نگهداری: پس از دستیابی به سطح سفیدی مورد نظر، ممکن است به درمانهای نگهدارنده گاه به گاه برای سفید نگه داشتن دندانها نیاز باشد، به خصوص اگر از غذاها و نوشیدنیهای لکه زا استفاده میکنید.
بهتر است در مورد نیازها و انتظارات خاص خود با دندانپزشکی صحبت کنید که میتواند یک توصیه شخصی بر اساس اهداف بهداشت دهان و دندان و بلیچینگ شما ارائه دهد.
تفاوت بین بلیچینگ در مطب دندانپزشک و بلیچینگ خانگی
بلیچینگ دندان در مطب و بلیچینگ خانگی دو روش متداول برای سفید کردن دندانها هستند. سفید کننده در مطب توسط دندانپزشک و با استفاده از غلظتهای بالاتری از مواد سفید کننده انجام میشود که اغلب با استفاده از نور یا تکنولوژی لیزر تسریع میگردد. این روش معمولاً در یک جلسه حدود یک ساعته تکمیل شده و به دلیل قدرت بالای مواد سفید کننده، نتایج فوری و قابل توجهی به همراه دارد. از سوی دیگر، بلیچینگ خانگی شامل استفاده از سفید کننده با غلظت پایین به شکل ژل در کیت یا نوارهایی است که روی دندانها قرار میگیرند. این روش به چندین بار استفاده در روز یا هفته نیاز دارد و نتایج به تدریج ظاهر میشود. اثربخشی آن به استفاده مداوم بستگی دارد و در مقایسه با روش داخل مطب کمتر چشمگیر است.
مقایسه بلیچینگ دندان کامپوزیت ونیر
بلیچینگ دندان و کامپوزیت ونیر دو روش محبوب برای بهبود ظاهر دندانها هستند که هرکدام اهداف و ویژگیهای خاص خود را دارند. بلیچینگ دندان با هدف روشنتر کردن رنگ طبیعی دندانها بدون تغییر در ساختار آنها انجام میشود و شامل استفاده از مواد سفیدکننده برای از بین بردن لکهها و تغییر رنگ است. این روش موقتی بوده و نتایج آن به عادات غذایی و بهداشت دهان بستگی دارد و ممکن است نیاز به جلسات منظم داشته باشد. در مقابل، کامپوزیت ونیر برای بهبود ظاهر دندانها با تغییر شکل، اندازه و رنگ آنها استفاده میشود. در این روش، مواد کامپوزیتی به صورت لایهلایه روی دندانها قرار میگیرد و با نور سخت شده و صیقل داده میشود. این روش معمولاً بین ۵ تا ۷ سال دوام دارد اما ممکن است در مقایسه با لمینت سریعتر لکهدار شود.
تفاوت بلیچینگ دندان و لمینت دندان
بلیچینگ دندان و لمینت دندان دو روش متفاوت برای بهبود ظاهر دندانها هستند. بلیچینگ دندان به منظور از بین بردن لکهها و روشنتر کردن رنگ دندانها بدون تغییر فیزیکی آنها استفاده میشود و بهترین اثربخشی را در حذف لکههای بیرونی دارد، هرچند لکههای ذاتی ممکن است به خوبی به این روش پاسخ ندهند. در مقابل، لمینت دندان پوستههای نازکی از سرامیک یا مواد کامپوزیت است که روی سطح جلویی دندانها قرار میگیرد و میتوانند مشکلاتی مانند تغییر رنگ شدید، ترک، شکافها و ناهماهنگی را برطرف کند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری همان بلیچینگ دندان است؟
بلیچینگ دندان یک واژه تخصصی دندانپزشکی است و زمانی استفاده می شود که از مواد سفید کننده شیمیایی مانند هیدروژن پراکساید برای سفید کردن دندان ها در مطب دندانپزشک استفاده شود.
هرچند که به این پروسه بیشتر بلیچینگ گفته می شود اما در منابع دندانپزشکی، اصطلاح دیگری به نام Tooth whitening نیز برای آن وجود دارد. دندانپزشکان ترجیح می دهند تنها به روش های داخل مطب بلیچیبنگ گفته شود و به روش های خانگی همان اصطلاح سفید کردن دندان ها در خانه اطلاق شود.
بلیچینگ خانگی در تکست ها و رفرنس های دندانپزشکی آنچنان مورد بحث قرار نگرفته و محصولاتی که در بازار وجود دارد و مردم می توانند بدون نسخه آن ها را خریداری کنند در واقع محصولات OTC یا به اصطلاح “روی پیشخوان” هستند. برخی از این محصولات شامل تریها و ژل سفید کننده همراهشان، قلمهای سفید کننده، نوارها و …. هستند. مشخصه تمام این روشها و محصولات این است که ماندگاری بسیار پایینی دارند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری روشی ایمن است؟
این محصولات علیرغم اینکه ممکن است نتایجی در پی داشته باشند اما توسط دندانپزشکان توصیه نمی شوند. زیرا اصولا درباره کارایی، تاثیر و ایمنی آن ها مطالعات زیادی انجام نشده. ما اکنون تا حدی می دانیم که این محصولات باعث سایش مینای دندان می شوند اما هنوز نمی دانیم روی ضخامت مینای دندان چه میزان تاثیر می گذارند. بنابراین دندانپزشکان این محصولات را تجویز نمی کنند زیرا ایمنی آن ها قابل تایید نیست و اصولا برعکس بلیچینگ دندان در مطب، این ها جزء روش های تهاجمی به شمار می روند.
آیا با سفید کردن دندان ها، رنگ روکشها و ترمیمهای کامپوزیتی هم روشن میشود؟
اگر بر روی بعضی از دندانها روکش، ونیر دندانی (لمینت دندان یا ونیر کامپوزیت) یا ترمیمهای کامپوزیتی دارید، بهتر است قبل از انجام بلیچینگ دندان با دندانپزشک یا متخصص ترمیمی و زیبایی خود مشورت نمایید. زیرا مواد بلیچینگ بر روی ترمیم های کامپوزیتی، ونیرهای کامپوزیتی، لمینت های سرامیکی و انواع روکش ها فلز-سرامیک یا PFM و روکش های تمام سرامیک تاثیر نمیگذارند.
به عنوان مثال دندانهایی که قسمتی از آنها با مواد کامپوزیتی ترمیم شدهاند، پس از بلیچینگ روشنتر شده، درحالیکه ترمیمهای کامپوزیتی به رنگ قبلی خود باقی خواهند ماند و تفاوت رنگی ناخوشایند بر روی دندان های مورد نظر ایجاد می شود.
برای حل این مشکل:
- ترمیمهای کامپوزیتی باید به طور کامل و یا قسمتی از آن ها با مواد کامپوزیتی رنگ روشنتر که هماهنگ با رنگ جدید دندان است، جایگزین شوند.
- و روکشهایی که پس از بلیچینگ نسبت به رنگ روشن دندان ها زرد و ناهماهنگ به نظر می رسند، در صورت نیاز به منظور اصلاح طرح لبخند باید تعویض گردند.
راه حل رفع زردی کامپوزیت دندان چیست؟
برخی افراد تصور می کنند رفع زردی کامپوزیت دندان با بلیچینگ امکان پذیر است. اما در واقع چنین چیزی درست نیست. برای رفع زردی کامپوزیت دندان باید آن را پالیش کرد. اینکار بهتر است به صورت دورهای انجام شود تا از زرد شدن کامپوزیتها در آینده جلوگیری شود. نکته مهم در این خصوص این است که حتی بهترین برند کامپوزیت نیز میبایست به صورت دورهای پالیش شود.
پالیش کردن کامپوزیت، سطح صاف و صیقلی ایجاد میکند که باعث می شود جذب مواد رنگی در سطح کامپوزیت کمتر شده و رنگ پذیری آن کاهش پیدا کند. چناچه تغییر رنگی در سطح کاموزیت اتفاق افتاده باشد، جهت پالیش میبایست به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا دندان پالیش شود.
نحوه پالیش کامپوزیت برای رفع زردی آن به چه شکل انجام میشود؟
میزان پالیش دندان کامپوزیت شده بستگی به وسعت زردی و یا تغییر رنگ دارد. اگر میزان تغییر رنگ کم باشد و یا زمان زیادی از انجام درمان نگذشته باشد، از ابزارهای خاص (مولت و دیسک های بسیار نرم) برای پالیش سطح کامپوزیت استفاده می شود. اینکار بدون دستکاری در ساختمان و آناتومی دندان کامپوزیت شده انجام می شود و قرار نیست دوباره از کامپوزیت استفاده شود.
با این حال زمانی که یک تغییر رنگ گسترده و خطی در کامپوزیت ایجاد شود یا در بخشی از کامپوزیت رنگ بشتری نفوذ کرده باشد. با روش بالا نمی توان تغییر رنگ را برگرداند. برای سفید کردن کامپوزیت دندان در این مورد، به سراغ تراش کامپوزیت می رویم و بعد از برداشتن آن مجددا اقدام به اعمال کامپوزیت در بخش تراش داده شده می کنیم.
مراقبت های بعد از بلیچینگ
مراقبتهای بعدی مناسب برای حفظ نتایج بلیچینگ دندانها و جلوگیری از حساسیت یا آسیب به مینای دندان بسیار مهم است. در اینجا برخی از نکات مراقبت پس از آن آورده شده است:
- از مصرف غذاها و نوشیدنیهای لکه زا خودداری کنید: حداقل تا 48 ساعت پس از بلیچینگ، از قهوه، چای، شراب قرمز و سایر مواد لکه کننده خودداری کنید.
- حفظ بهداشت دهان: بهداشت دهان و دندان را با دو بار مسواک زدن در روز و نخ دندان کشیدن حفظ کنید. در صورت بروز هرگونه حساسیت از خمیر دندانی که برای دندانهای حساس طراحی شده است استفاده کنید.
- درمانهای بعدی: بسته به روش مورد استفاده، درمانهای پیگیری یا ترمیمی ممکن است ضروری باشد، به خصوص اگر به طور مکرر غذاهای لکه کننده مصرف میکنید یا سیگار میکشید.
- معاینات منظم دندانپزشکی: مراجعه منظم به دندانپزشک میتواند به حفظ سلامت دندانها و طول عمر نتایج بلیچینگ شما کمک کند.
سؤالات متداول بلیچینگ دندان
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای انجام بلیچینگ دندان نیستند؟
افرادی که دارای حساسیت دندانی شدید، بیماری لثه یا مینای آسیب دیده هستند، کاندیدای ایده آلی نیستند. کودکان خردسال و نوجوانان با رشد ناقص دندان نیز باید از بلیچینگ خودداری کنند.
آیا بلیچینگ دندان به دندان ها آسیب می زند؟
وقتی بلیچینگ دندان به درستی و تحت نظارت حرفهای انجام شود، عموماً بی خطر است و آسیب دائمی به دندانها یا مینای دندان وارد نمیکند. با این حال، استفاده بیش از حد یا غلظت نامناسب از مواد سفید کننده میتواند منجر به حساسیت و آسیب دندان شود.
در بلیچینگ دندان از چه موادی استفاده می شود؟
مواد سفید کننده اولیه مورد استفاده در بلیچینگ دندانها پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید هستند. این مواد به مولکولهای اکسیژن تجزیه میشوند که به مینای دندان نفوذ کرده و مولکولهای تغییر رنگ داده را از هم جدا میکنند.
آیا نور بلیچینگ دندان ضرر دارد؟
نور یا لیزر مورد استفاده در بلیچینگ دندانهای حرفهای به طور کلی بی خطر است زیرا برای فعال کردن عامل سفید کننده و سرعت بخشیدن به فرایند طراحی شده است. نور فرابنفش ساطع نمیکند و برای دهان و بدن مضر نیست.
آیا خانم های باردار می توانند دندان های خود را بلیچینگ کنند؟
به طور کلی توصیه میشود که زنان باردار از روشهای بلیچینگ دندان خودداری کنند، زیرا تحقیقات کافی در مورد اثرات مواد سفید کننده در دوران بارداری انجام نشده است.
بلیچینگ بهتر است یا جرمگیری؟
بلیچینگ و جرم گیری دندان اهداف متفاوتی دارد. بلیچینگ ظاهر زیبایی دندانها را بهبود میبخشد، در حالی که جرم گیری جرم دندان را از بین میبرد تا از بیماری لثه جلوگیری کند. هر دو روش میتوانند بخشی از یک رژیم جامع مراقبت از دندان باشند.
آیا بلیچینگ دندان می تواند روی دندان های پر شده یا روکش شده تأثیر بگذارد؟
بلیچینگ دندانها رنگ پرکردگیها، روکشها یا سایر مواد ترمیمی را تغییر نمیدهد. این فقط مینای طبیعی دندان را تحت تأثیر قرار میدهد که در صورت وجود ترمیم میتواند باعث ایجاد رنگ ناهموار شود.
آیا بلیچینگ دندان برای افراد با دندان های حساس مناسب است؟
افرادی که دندانهای حساسی دارند هنوز میتوانند تحت درمان بلیچینگ قرار گیرند، اما ممکن است به طور موقت حساسیت بیشتری را تجربه کنند. استفاده از خمیر دندان طراحی شده برای دندانهای حساس قبل و بعد از عمل میتواند به کاهش ناراحتی کمک کند.
- از عوامل خارجی که میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها شوند میتوان به رنگهای موجود در مواد غذایی و نوشیدنیهایی مثل چای، قهوه و رنگ های افزودنی در غذاها اشاره کرد
- عامل دیگر، مصرف سیگار و تنباکو است که با ادامه مصرف این مواد، تغییر رنگ بیشتر و عمیقتر میشود
- علت دیگر میتواند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باشد که باعث تجمع جرم و پلاک روی دندان میشود .
ذکر این نکته مهم است که عوامل خارجی در ابتدا سطحی هستند و کم رنگ. بنابراین میتوان آنها را با روش بروساژ معمولی از بین برد. ولی با پیشرفت فرآیند، تیرهتر و پایدارتر میشوند و حذف کردن آنها نیازمند تکنیکهای پیچیدهتر است.
بلیچینگ دندان ها میتواند به راحتی این تغییر رنگها را بر طرف کند. به طور کلی بلیچینگ بر روی تغییر رنگهای خارجی اثر با ثباتتری دارد (مخصوصا برای برطرف کردن تغییر رنگهای ناشی از چای و قهوه و سیگار)
2. تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل داخلی
عوامل داخلی تغییر رنگ دندان ها مستقیماً روی ترکیب عاج و مینای دندان تاثیر میگذارد و سختتر از عوامل خارجی برطرف میشوند. به طور کلی تغییر رنگ داخلی دندان ممکن است در دو زمان اتفاق افتد:
- در زمان تشکیل دندانها: مانند قرارگیری در معرض فلوراید اضافی یا آنتی بیوتیک تترا سایکلین
- زمانی که رویش دندان ها کامل شده باشد: مانند تغییر رنگ داخلی به علت پوسیدگی دندان، بعضی از انواع ترمیمها، پالپ غیر زنده (مشکلات روت کانال) و ضربه به دندان .
اما اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم موارد زیر هر کدام میتوانند موجب تغییر رنگ دندان ها شود:
سایش دندانها:
یکی از علل شایع تغییر رنگ داخلی دندان ها افزایش سن، و ساخته شدن عاج ثانویه زردتر و از طرفی سایش دندان به مرور زمان میباشد که باعث زردتر شدن دندان میشود. تغییر رنگ ناشی از سایش دندان ها معمولا با بلیچینگ دندان از بین نمیرود.
مصرف برخی داروها
تغییر رنگ ناشی از مصرف دارو، ممکن است قبل یا بعد از اینکه دندان به طور کامل تشکیل میشود، رخ دهد. تتراسایکلین در طول کلسیفیکاسیون دندان به دنتین یا عاج دندان وارد شده و احتمالا از طریق واکنش با کلسیم و تشکیل تتراسایکلین اورتوفسفات سبب تغییر رنگ دندان ها می شود.
یرقان
یرقان طولانی مدت در کودکی، از علل دیگر است که تعداد بیشتری از دندانها را درگیر میکند.
ضربه و تروما
ضربه هم میتواند رنگ دندان را تغییر دهد مثلا:
- تغییر رنگ های صورتی : که نشان دهنده تحلیل داخلی دندان می باشد
- یا تغییر رنگ زرد: که نشان دهنده آهکی شدن پالپ دندان است
- یا تغییر رنگ های سیاه: که در اثر نکروز و از بین رفتن عصب و پالپ دندان ایجاد می شود.
برخی از ترمیم های دندانی
ترمیمهای آمالگام نیز میتوانند در طول زمان به علت اکسید شدن فلزات آن و نفوذ در نسج دندان باعث تغییر رنگ سیاه دندان شوند.
زیاده روی در استفاده از فلوراید
مصرف بیش از حد فلوراید بخصوص وجود فلوراید بیش از حد در آب آشامیدنی یعنی بیش از(۱-۲ ppm) که در بعضی از نواحی کشور خودمان نیر این میزان بالا از فلوراید در آب آشامیدنی وجود دارد. این میزان بیش از حد فلوراید باعث تغییرات متابولیکی در آملوبلاستها ( سلولهای سازنده مینا دندان) و کلسیفیکاسیون نامناسب در دندان میشود.
وراثت
علاوه بر این، تغییر رنگهای داخلی میتواند منشاء ارثی داشته باشند مانند مشکلاتی مثل آملوژنز ایمپرفکتا و دنتینوژنز ایمپرفکتا (که در آنها، ساختار مینا و عاج دندان معیوب بوده و دچار تغییر رنگ هستند).
انواع بلیچینگ دندان
گزینههای بلیچینگ دندان بسیار متفاوت است، از درمانهای حرفهای در مطب دندانپزشکی تا درمانهای طبیعی ساده که میتوانند در خانه استفاده شوند. هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد. در اینجا نگاهی دقیق به انواع مختلف بلیچینگ دندان در دسترس است:
1. بلیچینگ دندان در مطب (بلیچینگ حرفهای): در این روش دندانپزشک از ژل پراکسید با غلظت بالا روی دندان استفاده میکند. این ژل اغلب توسط نور یا لیزر تخصصی فعال میشود و کارایی آن را افزایش میدهد و روند را سرعت میبخشد. درمان معمولاً حدود یک ساعت طول می کشد و میتواند به طور چشمگیری درخشندگی دندان را در یک جلسه بهبود بخشد.
جوانب مثبت بلیچینگ دندان در مطب:
- نتایج فوری و قابل توجه تنها پس از یک جلسه.
- نظارت حرفهای ایمنی و سلامت لثهها و دندانهای شما را تضمین میکند.
- در از بین بردن لکههای عمیق و سرسخت که محصولات خانگی قادر به انجام آن نیستند بسیار مؤثر است.
معایب بلیچینگ دندان در مطب:
- گرانتر از سایر گزینههای سفید کننده به دلیل مواد و نظارت حرفهای مورد نیاز است.
- ممکن است برای برخی افراد باعث حساسیت موقت دندان یا تحریک خفیف لثه شود.
2. کیت سفید کننده دندان در خانه: این کیتها توسط دندانپزشکان ارائه میشوند و شامل کیتهای سفارشی متناسب با دهان فرد هستند که پوشش یکنواخت ژل سفید کننده را تضمین میکند. ژل استفاده شده در این کیتها غلظت پایینتری نسبت به ژل استفاده شده در مطب دارد، اما همچنان مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه است. کاربران ژل را در کیتها قرار میدهند و آنها را برای چندین ساعت در روز یا در طول شب استفاده میکنند، معمولاً در یک دوره چندهفتهای.
جوانب مثبت کیت سفید کننده دندان در خانه:
- مقرون به صرفه تر از بلیچینگ در مطب، با مزایای اضافی راهنمایی حرفهای.
- کیتهای سفارشی کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که عامل سفید کننده به طور یکنواخت اعمال میشود و خطر ایجاد لکهها را کاهش میدهد.
- نتایج خوب در طول زمان، با قابلیت کنترل سطح سفید شدن به دست آمده.
معایب کیت سفید کننده دندان در خانه:
- نیاز به نظم و انضباط و ثبات در کاربرد برای دستیابی به بهترین نتایج دارد.
- نتایج به تدریج نسبت به بلیچینگ در مطب ظاهر میشوند.
3. کیت سفید کننده بدون نسخه: این کیتها بدون نسخه در دسترس هستند و میتوان آنها را از داروخانهها یا آنلاین خریداری کرد. آنها معمولاً شامل نوارهای سفید کننده، ژلها یا فیلمهای رنگ شده هستند. غلظت مواد سفید کننده در این محصولات کمتر از آن چیزی است که از طریق دندانپزشک در دسترس است.
جوانب مثبت:
- به راحتی در دسترس و معمولاً مقرون به صرفه ترین گزینه است.
- استفاده ساده، درمان راحت در خانه.
معایب کیتهای سفید کننده بدون نسخه:
- مؤثرتر از درمانهای انجام شده توسط متخصصان.
- میتواند منجر به سفید شدن ناهموار یا سفید نشدن لکههای عمیق شود.
- خطر بالای استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد که میتواند منجر به حساسیت یا آسیب دندان شود.
4. خمیر دندان سفید کننده: این محصولات بهداشتی روزانه دهان و دندان هستند که حاوی مواد ساینده ملایم و مواد شیمیایی هستند که برای از بین بردن لکههای سطحی روی دندان طراحی شدهاند. آنها نسبت به بلیچینگ کم تهاجمی هستند و میتوانند به عنوان بخشی از یک روال منظم مراقبت از دندان استفاده شوند.
جوانب مثبت:
- گنجاندن بسیار آسان در بهداشت روزانه دهان.
- کم هزینه و در دسترس است.
معایب:
- فقط لکههای سطحی را پاک میکند. رنگ طبیعی دندانها را تغییر نمیدهند و لکههای زیر سطح دندان را روشن نمیکنند.
هر یک از این روشهای بلیچینگ، بسته به بودجه فرد، شدت تغییر رنگ دندان و ترجیحات شخصی در مورد زمان و محل درمان، جایگاه خود را دارد. برای بهترین نتایج و اطمینان از سلامت دندانها و لثههای خود، قبل از شروع هر گونه درمان با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید.
سن مناسب بلیچینگ دندان
در حالی که حداقل سن معینی برای بلیچینگ دندان وجود ندارد، اما معمولاً برای بیمارانی که در اواخر نوجوانی خود (حدود 16 سال) و بالاتر هستند توصیه میشود. این توصیه به چند دلیل است:
بلوغ دندان: تا سن 16 سالگی، بیشتر دندانهای دائمی افراد کاملاً رویش و بالغ میشوند که باعث میشود در برابر مواد سفید کننده مورد استفاده در این فرایند انعطاف پذیرتر شوند.
حساسیت: دندانهای جوان دارای پالپهای بزرگتری هستند و نسبت به مواد شیمیایی مورد استفاده در درمانهای سفید کننده دندان حساستر هستند.
بلیچینگ دندان تا چه حد به سفید شدن دندانها کمک میکند؟
پس از تشخیص علت تغییر رنگ دندانها، فرد باید خواستهها و انتظارات خود درباره میزان و درجه سفیدی دندانهایش را با دندانپزشک در میان بگذارد. به عبارتی ابتدا باید دید که فرد دقیقا میخواهد دندان هایش چگونه و تا چه حد سفید شوند؟
- آیا فرد میخواهد که بالاترین درجه سفیدی دندانها را داشته باشد؟
- یا میخواهد صرفاً تغییر رنگ دندانها برطرف شود و دندانها به رنگ طبیعی و ذاتی خود بازگردند؟
- یا انتظارات دیگری دارد؟
اگر خواسته فرد سفید شدن دندان ها به میزانی بیش از حداکثر سفیدی دندان ها است (که معمولا با اصطلاحاتی چون سفید هالیوودی به آن اشاره میشود)، پیشنهاد درمان بلیچینگ ممکن است کافی نباشد وانتظار وی را برطرف نسازد زیرا روشنترین رنگی که با درمان بلیچینگ میتوان به دست آورد (B1) است که در محدودهِ رنگهای طبیعی قرار دارد.
جایگزین بلیچینگ برای افرادی که سفیدی بیش از حد میخواهند چیست؟
در آن صورت میتوان درمان لمینت سرامیکی یا کامپوزیت ونیر را برحسب نیاز در نظر گرفت . اما اگر صرفا برگشت به رنگ اولیه دندان ها مد نظر است بلیچینگ می تواند گزینه درمانی مناسبی باشد.
مواد سفید کننده دندان چطور عمل میکنند؟
ژلهای سفید کننده در بلیچینگ دندان حاوی هیدروژن پراکسید و یا مادهای به نام کارباماید پراکسید بوده و غلظتی بین 10 تا 40 درصد دارند. هیدروژن پراکسید یک ماده اکسید کننده است که بر روی دندان پخش میشود و باعث ایجاد رادیکالهای آزاد ناپایدار میگردد.
این رادیکالها به مولکولهای رنگیِ آلی (که در فضای بین نمکهای غیر آلی مینای دندان وجود دارند) حمله میکنند. این حمله اتصال بین مولکول های رنگی را نشانه میرود و آنها را به رنگدانههای ضعیف و کوچکتر تقسیم می کند. از طرفی این مولکولهای کوچکتر طیف جذبی متفاوتی دارند، و به این صورت است که سفید شدن دندان آغاز میشود.
عوارض بلیچینگ دندان چیست؟ آیا بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
روش بلیچینگ دندان در مطب دندانپزشک، خودش به تنهایی بدون ضرر بوده و به دندانها آسیب نمیرساند، چون مواد شیمیایی بکار رفته در ژل ها، هیچ تاثیری روی ساختار معدنی دندانهای ما ندارند. این مواد تنها به مولکولهای آلی رنگی که باعث تغییر رنگ دندانها شدهاند حمله میکنند. بنابراین و همانطور که در ابتدای صفحه نیز اشاره شد اگر از ژل های استاندارد و با ph مناسب جهت سفید کردن دندان ها استفاده شود، بلیچینگ بدون آسیب خواهد بود.
چرا در خصوص استفاده از ژل مناسب برای فرآیند بلیچینگ تاکید زیادی می شود؟
مهمترین نکته ای که در خصوص بلیچینگ وجود دارد، انتخاب ژل سفید کننده استاندارد است. این ژلها باید ph مناسبی داشته باشند. متاسفانه برخی برندها برای افزایش ماندگاری خودِ ژل، ph آن را کم میکنند و همین باعث بالا رفتن احتمال سایش مینای دندان حین درمان میشود.
سایش مینای دندان از جمله معدود عوارض بلیچینگ است که البته با انتخاب ژلهای سفید کننده استاندارد به راحتی میتوان از بروز آن و هر عارضه دیگر خودداری کرد. ژلی که توسط دندانپزشک استفاده میشود بهتر است که مطالعات زیادی روی آن صورت گرفته و مقالات معتبر و کافی برای تایید آن موجود باشد.
با این حال همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، برخی از برندها برای افزایش طول عمر عامل سفید کننده موجود در ژلها، اقدام به کاهش سطح PH آن میکنند. این اقدام هرچند که دوام و ماندگاری ژلها را بیشتر میکند، اما تاثیر منفی بر روی مینای دندان میگذارد. اعمال ژلهایی که سطح ph پایینی دارند، مستقیماً بر روی ضخامت و سختی مینا تاثیر گذاشته و باعث تحلیل آن میشود.
در چنین شرایطی احتمال ایجاد حساسیت دندانی پس از استفاده از این مواد بلیچینگ افزایش میابد. اگر درمان افراد با کمک ژل های استاندارد و با سطح PH نرمال انجام شود آسیبی به مینای دندان نمیرساند.
منظور از ژل بلیچینگ با استاندارد طلایی چیست؟
منظور از ژل دارای استاندارد طلایی (Golden Standard) این است که آن ژل، تاریخچه علمی و کلینیکی قوی دارد و طی سالیان سال به عنوان ماده مبدا شناخته میشود. به این معنی که در آزمایشات و تحقیقات جهت بررسی ژل های جدید، آن ژل یکی از مواد مبدا جهت مقایسه است. استفاده از این ژل هیچ تاثیر منفی بر روی مینای دندان نمیگذارد.
به عنوان مثال یکی از این ژل ها، ژل اپالسنس اکسترابوست (Extra boost) متعلق به برند اولترادنت است. استفاده از ژل سفید کننده اکسترابوست به همراه لیزر دیود می تواند ایمنی و اثربخشی درمان بلیچینگ دندان را دو چندان کند.
ممکن است این مطلب نیز برای شما مفید باشد: چرا استفاده لیزر دیود به اثربخشی بیشتر درمان بلیچینگ منجر می شود؟
آیا روشهای خانگی بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
به صورت کلی احتمال حساس شدن دندانها طی فرآیند بلیچینگ در مطب به غلظت ماده و مدت زمان استفاده از آن بستگی دارد. و اگر این حساسیت ایجاد شود معمولاً فقط یک یا چند روز ادامه یافته و کاملاً قابل برگشت است.
در خصوص روشهای خانگی نیز، هرچند که غلظت مواد سفید کننده کم است، اما تاثیر آن بر مینای دندان تحت آزمایش و بررسی قرارنگرفته و لذا توسط دندانپزشکان توصیه نمی شود. چرا که متاسفانه در روشهای خانگی، این احتمال وجود دارد که سختی و ضخامت مینا در معرض آسیب باشد.
بلیچینگ دندانها چه مدت دوام دارد؟
نتایج حاصل شده از عمل بلیچینگ دائمی نبوده و اثرات آن به مرور زمان کم میشود. معمولاً مدت یک تا سه سال، زمانی است که در اکثر بروشورهای مواد بلیچینگ قید میشود، اگرچه ماندگاری طولانیتر در بسیاری موارد توسط بیماران گزارش میشود.
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان میتواند بر اساس عوامل مختلفی از جمله روش انتخابی، شدت تغییر رنگ دندان و میزان سفیدی مطلوب متفاوت باشد. در اینجا چند جلسه ممکن است برای روشهای مختلف بلیچینگ دندانها مورد نیاز باشد، آورده شده است:
1. بلیچینگ در مطب:
به طور معمول، نتایج قابل توجهی را میتوان تنها در یک جلسه به دست آورد. این جلسه میتواند حدود یک ساعت طول بکشد که یک عامل پراکسید با غلظت بالا روی دندانها اعمال میشود.
برخی از افراد ممکن است نیاز به یک جلسه پیگیری داشته باشند، به خصوص اگر دندانهایشان دارای لکههای شدید باشند یا به دنبال یک اثر سفید کننده چشمگیر باشند.
2. کیتهای بلیچینگ در خانه:
این کیتها معمولاً به مدت دو تا چهار هفته نیاز به استفاده روزانه دارند. کیتها که با ژل سفید کننده با غلظت کمتر پر شدهاند، معمولاً برای چند ساعت در روز یا در طول شب استفاده میشوند.
تعداد کل جلسات (روزهای استفاده) به رنگ اولیه دندانها و نحوه پاسخ آنها به درمان بستگی دارد.
3. کیتهای بلیچینگ بدون نسخه:
مشابه کیتهای ارائه شده توسط دندانپزشک در خانه، ممکن است نیاز به استفاده روزانه برای دو تا شش هفته داشته باشد. اثربخشی میتواند به طور گستردهای بر اساس قدرت محصول و قوام استفاده متفاوت باشد.
نوارها معمولاً حدود 30 دقیقه تا یک ساعت در روز استفاده میشوند.
چطور میتوان نتیجه به دست آمده از بلیچینگ را برای مدت زمان طولانیتری حفظ کرد؟
- میتوان با پرهیز از خوردن مواد غذایی و عاداتی که باعث تغییر رنگ در دندانها میشوند (که در قسمت تغییر رنگ دندانها به آنها اشاره شد)، نتیجه حاصل شده از بلیچینگ را به مدت طولانیتری حفظ کرد.
- رعایت بهداشت دهان و دندانها و استفاده از مسواک و نخ دندان به طور مرتب و روزانه، با حذف پلاک میکروبی و رنگدانه ها موجب ماندگاری بیشتر رنگ حاصل از بلیچینگ میگردد.
- همچنین با درمان بلیچینگ دندان دورهای (چه در منزل و چه در مطب) میتوان به حفظ این نتیجه در مدت زمان طولانیتر کمک کرد.
چه کسانی نمیتوانند درمان بلیچینگ انجام دهند؟
- در افرادی که تحلیل لثه دارند و ریشههای دندانها به محیط دهان باز هستند.
- کسانی که پوسیدگیهای دندانی دارند.
- در افرادی که پوسیدگی درمان نشده دارند (قبل از انجام بلیجینگ بهتر است کلیهی پوسیدگیها ترمیم شوند، زیرا مادهی بلیچینگ به داخل پوسیدگیها و سطوح داخل دندان نفوذ کرده و باعث حساسیت دندانها میشود.)
- در اشخاصی که مینای دندانها دچار سایش شده است.
- افرادی که ترمیمها و روکشهای متعددی بر روی دندانهای مختلف خود دارند.( به این دلیل که بلیچینگ دندان تاثیری روی رنگ مواد کامپوزیتی و سرامیکی ندارد، بنابراین در این افراد در صورت انجام بلیچینگ، لبخندی ناهمگون و نازیبا ایجاد میشود).
بهترین روش های بلیچینگ دندان
بهترین روش بلیچینگ دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت لکهها، بودجه و سرعت مطلوب نتایج. با این حال، درمانهای حرفهای به طور کلی بهترین در نظر گرفته میشوند، زیرا زمانی که توسط یک متخصص دندانپزشکی نظارت میشوند، مؤثرترین و ایمنترین هستند. در اینجا دلیل آن است:
1. بلیچینگ در مطب (In Office Bleaching)
بلیچینگ در مطب اغلب به عنوان بهترین گزینه برای کسانی که به دنبال نتایج سریع و قابل اعتماد هستند در نظر گرفته میشود. این روش میتواند دندانها را تنها در یک جلسه به طور چشمگیری سفید کند و برای رویدادهای خاص یا کسانی که نمیخواهند هفتهها برای دیدن نتایج صبر کنند، ایدهآل است.
برای فعال کردن ماده سفید کننده از چه دستگاههایی استفاده میشود؟
برای فعال کردن ژل سفید کننده یا سرعت بخشیدن به فرایند اثرگذاری آن، میتوان از دستگاههای لایتکیور یا لیزرهای دیود (با طول موج ۸۳۰ و ۹۸۰ نانومتر) استفاده کرد.
آفیس بلیچینگ دندان می تواند پس از یک جلسه، به طور قابل توجهی دندانها را سفید کند، اما برای دستیابی به نتیجه مطلوبتر، ممکن است نیاز به تعداد جلسات درمانی بیشتری باشد.
آیا در آفیس بلیچینگ سفید کردن دندان های زرد در یک روز امکان پذیر است؟
پاسخ به این سوال که آیا سفید کردن دندان های زرد در یک روز یک جلسه امکان پذیر است به چند عامل اصلی بستگی دارد:
- میزان تغییر رنگ دندان ها
- علل و ماهیت تغییر رنگ
- میزان سلامت مینای دندان (و کلا سلامت دهان و دندان)
- روش بلیچینگ
- انتظارات بیمار
اگر میزان تغییر رنگ جزئی باشد و دهان و دندان از سلامت مطلوبی برخوردا باشد و از همه مهمتر انتظار بیمار، سطح مناسبی از سفیدی دندان باشد، می توان در یک جلسه دندان ها را سفید کرد. با این حال هرچه میزان تغییر رنگ بیشتر و انتظارات بیمار از سفیدی بیشتر باشد ممکن است به چند جلسه ویزیت نیاز باشد.
2. بلیچینگ دندان در خانه (Home Bleaching)
کیتهای بلیچینگ در منزل تعادل خوبی بین اثربخشی و هزینه ارائه میدهد. آنها مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه و ایمنتر از روشهای دیگر هستند، زیرا آنها سفارشی ارائه میشوند.
چگونه بلیچینگ در منزل انجام دهیم؟
ژلهای سفید کننده دندان در این روش حاوی عامل سفید کننده کارباماید پراکسید 10 تا 20 درصد است که برابر با هیدروژن پراکسید 3.5 تا 6.5 درصد است. به طور کلی، توصیه میشود که ماده با ۱۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۸ ساعت در روز و ماده دارای ۱۵-۲۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۳-۴ ساعت در روز استفاده شوند. این درمان (بلیچینگ دندان خانگی) توسط خود بیمار انجام می شود، اما در طی مراجعات و بازنگری باید توسط دندانپزشک تحت نظارت قرار بگیرد.
آیا بلیچینگ در منزل بیخطر است؟
برخی از پزشکان برای سفید کردن دندان در مطب، غلظت ۳۵ درصد با هیدروژن پراکسید را توصیه میکنند و گزینه بعدی پس از آن ژل سفید کننده حاوی ۱۰٪، ۱۵٪ و یا ۲۰٪ کاربامید پراکسید است.
محققین نشان دادهاند که سفید کنندههای با غلظت بالاتر، میتوانند رادیکالهای پراکسید بیشتری برای سفید کردن تولید کنند و در نتیجه فرآیند سفید کردن سریعتر انجام میشود. با این حال، این روند سریع سفید کردن، ممکن است امکان بروز عوارض جانبی مانند حساسیت دندان، تحریک لثه، تحریک گلو و حالت تهوع را افزایش دهد. البته در صورت استفاده صحیح، هیچ یک از موارد ذکر شده به عنوان عوارض بلیچینگ دندان رخ نخواهد داد.
ملاحظات قبل از بلیچینگ دندان
سلامت دندان: قبل از شروع هر درمان سفید کننده، مهم است که یک مشاوره دندانپزشکی داشته باشید تا از سلامت دندانها و لثههای خود اطمینان حاصل کنید.
نگهداری: پس از دستیابی به سطح سفیدی مورد نظر، ممکن است به درمانهای نگهدارنده گاه به گاه برای سفید نگه داشتن دندانها نیاز باشد، به خصوص اگر از غذاها و نوشیدنیهای لکه زا استفاده میکنید.
بهتر است در مورد نیازها و انتظارات خاص خود با دندانپزشکی صحبت کنید که میتواند یک توصیه شخصی بر اساس اهداف بهداشت دهان و دندان و بلیچینگ شما ارائه دهد.
تفاوت بین بلیچینگ در مطب دندانپزشک و بلیچینگ خانگی
بلیچینگ دندان در مطب و بلیچینگ خانگی دو روش متداول برای سفید کردن دندانها هستند. سفید کننده در مطب توسط دندانپزشک و با استفاده از غلظتهای بالاتری از مواد سفید کننده انجام میشود که اغلب با استفاده از نور یا تکنولوژی لیزر تسریع میگردد. این روش معمولاً در یک جلسه حدود یک ساعته تکمیل شده و به دلیل قدرت بالای مواد سفید کننده، نتایج فوری و قابل توجهی به همراه دارد. از سوی دیگر، بلیچینگ خانگی شامل استفاده از سفید کننده با غلظت پایین به شکل ژل در کیت یا نوارهایی است که روی دندانها قرار میگیرند. این روش به چندین بار استفاده در روز یا هفته نیاز دارد و نتایج به تدریج ظاهر میشود. اثربخشی آن به استفاده مداوم بستگی دارد و در مقایسه با روش داخل مطب کمتر چشمگیر است.
مقایسه بلیچینگ دندان کامپوزیت ونیر
بلیچینگ دندان و کامپوزیت ونیر دو روش محبوب برای بهبود ظاهر دندانها هستند که هرکدام اهداف و ویژگیهای خاص خود را دارند. بلیچینگ دندان با هدف روشنتر کردن رنگ طبیعی دندانها بدون تغییر در ساختار آنها انجام میشود و شامل استفاده از مواد سفیدکننده برای از بین بردن لکهها و تغییر رنگ است. این روش موقتی بوده و نتایج آن به عادات غذایی و بهداشت دهان بستگی دارد و ممکن است نیاز به جلسات منظم داشته باشد. در مقابل، کامپوزیت ونیر برای بهبود ظاهر دندانها با تغییر شکل، اندازه و رنگ آنها استفاده میشود. در این روش، مواد کامپوزیتی به صورت لایهلایه روی دندانها قرار میگیرد و با نور سخت شده و صیقل داده میشود. این روش معمولاً بین ۵ تا ۷ سال دوام دارد اما ممکن است در مقایسه با لمینت سریعتر لکهدار شود.
تفاوت بلیچینگ دندان و لمینت دندان
بلیچینگ دندان و لمینت دندان دو روش متفاوت برای بهبود ظاهر دندانها هستند. بلیچینگ دندان به منظور از بین بردن لکهها و روشنتر کردن رنگ دندانها بدون تغییر فیزیکی آنها استفاده میشود و بهترین اثربخشی را در حذف لکههای بیرونی دارد، هرچند لکههای ذاتی ممکن است به خوبی به این روش پاسخ ندهند. در مقابل، لمینت دندان پوستههای نازکی از سرامیک یا مواد کامپوزیت است که روی سطح جلویی دندانها قرار میگیرد و میتوانند مشکلاتی مانند تغییر رنگ شدید، ترک، شکافها و ناهماهنگی را برطرف کند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری همان بلیچینگ دندان است؟
بلیچینگ دندان یک واژه تخصصی دندانپزشکی است و زمانی استفاده می شود که از مواد سفید کننده شیمیایی مانند هیدروژن پراکساید برای سفید کردن دندان ها در مطب دندانپزشک استفاده شود.
هرچند که به این پروسه بیشتر بلیچینگ گفته می شود اما در منابع دندانپزشکی، اصطلاح دیگری به نام Tooth whitening نیز برای آن وجود دارد. دندانپزشکان ترجیح می دهند تنها به روش های داخل مطب بلیچیبنگ گفته شود و به روش های خانگی همان اصطلاح سفید کردن دندان ها در خانه اطلاق شود.
بلیچینگ خانگی در تکست ها و رفرنس های دندانپزشکی آنچنان مورد بحث قرار نگرفته و محصولاتی که در بازار وجود دارد و مردم می توانند بدون نسخه آن ها را خریداری کنند در واقع محصولات OTC یا به اصطلاح “روی پیشخوان” هستند. برخی از این محصولات شامل تریها و ژل سفید کننده همراهشان، قلمهای سفید کننده، نوارها و …. هستند. مشخصه تمام این روشها و محصولات این است که ماندگاری بسیار پایینی دارند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری روشی ایمن است؟
این محصولات علیرغم اینکه ممکن است نتایجی در پی داشته باشند اما توسط دندانپزشکان توصیه نمی شوند. زیرا اصولا درباره کارایی، تاثیر و ایمنی آن ها مطالعات زیادی انجام نشده. ما اکنون تا حدی می دانیم که این محصولات باعث سایش مینای دندان می شوند اما هنوز نمی دانیم روی ضخامت مینای دندان چه میزان تاثیر می گذارند. بنابراین دندانپزشکان این محصولات را تجویز نمی کنند زیرا ایمنی آن ها قابل تایید نیست و اصولا برعکس بلیچینگ دندان در مطب، این ها جزء روش های تهاجمی به شمار می روند.
آیا با سفید کردن دندان ها، رنگ روکشها و ترمیمهای کامپوزیتی هم روشن میشود؟
اگر بر روی بعضی از دندانها روکش، ونیر دندانی (لمینت دندان یا ونیر کامپوزیت) یا ترمیمهای کامپوزیتی دارید، بهتر است قبل از انجام بلیچینگ دندان با دندانپزشک یا متخصص ترمیمی و زیبایی خود مشورت نمایید. زیرا مواد بلیچینگ بر روی ترمیم های کامپوزیتی، ونیرهای کامپوزیتی، لمینت های سرامیکی و انواع روکش ها فلز-سرامیک یا PFM و روکش های تمام سرامیک تاثیر نمیگذارند.
به عنوان مثال دندانهایی که قسمتی از آنها با مواد کامپوزیتی ترمیم شدهاند، پس از بلیچینگ روشنتر شده، درحالیکه ترمیمهای کامپوزیتی به رنگ قبلی خود باقی خواهند ماند و تفاوت رنگی ناخوشایند بر روی دندان های مورد نظر ایجاد می شود.
برای حل این مشکل:
- ترمیمهای کامپوزیتی باید به طور کامل و یا قسمتی از آن ها با مواد کامپوزیتی رنگ روشنتر که هماهنگ با رنگ جدید دندان است، جایگزین شوند.
- و روکشهایی که پس از بلیچینگ نسبت به رنگ روشن دندان ها زرد و ناهماهنگ به نظر می رسند، در صورت نیاز به منظور اصلاح طرح لبخند باید تعویض گردند.
راه حل رفع زردی کامپوزیت دندان چیست؟
برخی افراد تصور می کنند رفع زردی کامپوزیت دندان با بلیچینگ امکان پذیر است. اما در واقع چنین چیزی درست نیست. برای رفع زردی کامپوزیت دندان باید آن را پالیش کرد. اینکار بهتر است به صورت دورهای انجام شود تا از زرد شدن کامپوزیتها در آینده جلوگیری شود. نکته مهم در این خصوص این است که حتی بهترین برند کامپوزیت نیز میبایست به صورت دورهای پالیش شود.
پالیش کردن کامپوزیت، سطح صاف و صیقلی ایجاد میکند که باعث می شود جذب مواد رنگی در سطح کامپوزیت کمتر شده و رنگ پذیری آن کاهش پیدا کند. چناچه تغییر رنگی در سطح کاموزیت اتفاق افتاده باشد، جهت پالیش میبایست به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا دندان پالیش شود.
نحوه پالیش کامپوزیت برای رفع زردی آن به چه شکل انجام میشود؟
میزان پالیش دندان کامپوزیت شده بستگی به وسعت زردی و یا تغییر رنگ دارد. اگر میزان تغییر رنگ کم باشد و یا زمان زیادی از انجام درمان نگذشته باشد، از ابزارهای خاص (مولت و دیسک های بسیار نرم) برای پالیش سطح کامپوزیت استفاده می شود. اینکار بدون دستکاری در ساختمان و آناتومی دندان کامپوزیت شده انجام می شود و قرار نیست دوباره از کامپوزیت استفاده شود.
با این حال زمانی که یک تغییر رنگ گسترده و خطی در کامپوزیت ایجاد شود یا در بخشی از کامپوزیت رنگ بشتری نفوذ کرده باشد. با روش بالا نمی توان تغییر رنگ را برگرداند. برای سفید کردن کامپوزیت دندان در این مورد، به سراغ تراش کامپوزیت می رویم و بعد از برداشتن آن مجددا اقدام به اعمال کامپوزیت در بخش تراش داده شده می کنیم.
مراقبت های بعد از بلیچینگ
مراقبتهای بعدی مناسب برای حفظ نتایج بلیچینگ دندانها و جلوگیری از حساسیت یا آسیب به مینای دندان بسیار مهم است. در اینجا برخی از نکات مراقبت پس از آن آورده شده است:
- از مصرف غذاها و نوشیدنیهای لکه زا خودداری کنید: حداقل تا 48 ساعت پس از بلیچینگ، از قهوه، چای، شراب قرمز و سایر مواد لکه کننده خودداری کنید.
- حفظ بهداشت دهان: بهداشت دهان و دندان را با دو بار مسواک زدن در روز و نخ دندان کشیدن حفظ کنید. در صورت بروز هرگونه حساسیت از خمیر دندانی که برای دندانهای حساس طراحی شده است استفاده کنید.
- درمانهای بعدی: بسته به روش مورد استفاده، درمانهای پیگیری یا ترمیمی ممکن است ضروری باشد، به خصوص اگر به طور مکرر غذاهای لکه کننده مصرف میکنید یا سیگار میکشید.
- معاینات منظم دندانپزشکی: مراجعه منظم به دندانپزشک میتواند به حفظ سلامت دندانها و طول عمر نتایج بلیچینگ شما کمک کند.
سؤالات متداول بلیچینگ دندان
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای انجام بلیچینگ دندان نیستند؟
افرادی که دارای حساسیت دندانی شدید، بیماری لثه یا مینای آسیب دیده هستند، کاندیدای ایده آلی نیستند. کودکان خردسال و نوجوانان با رشد ناقص دندان نیز باید از بلیچینگ خودداری کنند.
آیا بلیچینگ دندان به دندان ها آسیب می زند؟
وقتی بلیچینگ دندان به درستی و تحت نظارت حرفهای انجام شود، عموماً بی خطر است و آسیب دائمی به دندانها یا مینای دندان وارد نمیکند. با این حال، استفاده بیش از حد یا غلظت نامناسب از مواد سفید کننده میتواند منجر به حساسیت و آسیب دندان شود.
در بلیچینگ دندان از چه موادی استفاده می شود؟
مواد سفید کننده اولیه مورد استفاده در بلیچینگ دندانها پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید هستند. این مواد به مولکولهای اکسیژن تجزیه میشوند که به مینای دندان نفوذ کرده و مولکولهای تغییر رنگ داده را از هم جدا میکنند.
آیا نور بلیچینگ دندان ضرر دارد؟
نور یا لیزر مورد استفاده در بلیچینگ دندانهای حرفهای به طور کلی بی خطر است زیرا برای فعال کردن عامل سفید کننده و سرعت بخشیدن به فرایند طراحی شده است. نور فرابنفش ساطع نمیکند و برای دهان و بدن مضر نیست.
آیا خانم های باردار می توانند دندان های خود را بلیچینگ کنند؟
به طور کلی توصیه میشود که زنان باردار از روشهای بلیچینگ دندان خودداری کنند، زیرا تحقیقات کافی در مورد اثرات مواد سفید کننده در دوران بارداری انجام نشده است.
بلیچینگ بهتر است یا جرمگیری؟
بلیچینگ و جرم گیری دندان اهداف متفاوتی دارد. بلیچینگ ظاهر زیبایی دندانها را بهبود میبخشد، در حالی که جرم گیری جرم دندان را از بین میبرد تا از بیماری لثه جلوگیری کند. هر دو روش میتوانند بخشی از یک رژیم جامع مراقبت از دندان باشند.
آیا بلیچینگ دندان می تواند روی دندان های پر شده یا روکش شده تأثیر بگذارد؟
بلیچینگ دندانها رنگ پرکردگیها، روکشها یا سایر مواد ترمیمی را تغییر نمیدهد. این فقط مینای طبیعی دندان را تحت تأثیر قرار میدهد که در صورت وجود ترمیم میتواند باعث ایجاد رنگ ناهموار شود.
آیا بلیچینگ دندان برای افراد با دندان های حساس مناسب است؟
افرادی که دندانهای حساسی دارند هنوز میتوانند تحت درمان بلیچینگ قرار گیرند، اما ممکن است به طور موقت حساسیت بیشتری را تجربه کنند. استفاده از خمیر دندان طراحی شده برای دندانهای حساس قبل و بعد از عمل میتواند به کاهش ناراحتی کمک کند.
- از عوامل خارجی که میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها شوند میتوان به رنگهای موجود در مواد غذایی و نوشیدنیهایی مثل چای، قهوه و رنگ های افزودنی در غذاها اشاره کرد
- عامل دیگر، مصرف سیگار و تنباکو است که با ادامه مصرف این مواد، تغییر رنگ بیشتر و عمیقتر میشود
- علت دیگر میتواند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باشد که باعث تجمع جرم و پلاک روی دندان میشود .
ذکر این نکته مهم است که عوامل خارجی در ابتدا سطحی هستند و کم رنگ. بنابراین میتوان آنها را با روش بروساژ معمولی از بین برد. ولی با پیشرفت فرآیند، تیرهتر و پایدارتر میشوند و حذف کردن آنها نیازمند تکنیکهای پیچیدهتر است.
بلیچینگ دندان ها میتواند به راحتی این تغییر رنگها را بر طرف کند. به طور کلی بلیچینگ بر روی تغییر رنگهای خارجی اثر با ثباتتری دارد (مخصوصا برای برطرف کردن تغییر رنگهای ناشی از چای و قهوه و سیگار)
2. تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل داخلی
عوامل داخلی تغییر رنگ دندان ها مستقیماً روی ترکیب عاج و مینای دندان تاثیر میگذارد و سختتر از عوامل خارجی برطرف میشوند. به طور کلی تغییر رنگ داخلی دندان ممکن است در دو زمان اتفاق افتد:
- در زمان تشکیل دندانها: مانند قرارگیری در معرض فلوراید اضافی یا آنتی بیوتیک تترا سایکلین
- زمانی که رویش دندان ها کامل شده باشد: مانند تغییر رنگ داخلی به علت پوسیدگی دندان، بعضی از انواع ترمیمها، پالپ غیر زنده (مشکلات روت کانال) و ضربه به دندان .
اما اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم موارد زیر هر کدام میتوانند موجب تغییر رنگ دندان ها شود:
سایش دندانها:
یکی از علل شایع تغییر رنگ داخلی دندان ها افزایش سن، و ساخته شدن عاج ثانویه زردتر و از طرفی سایش دندان به مرور زمان میباشد که باعث زردتر شدن دندان میشود. تغییر رنگ ناشی از سایش دندان ها معمولا با بلیچینگ دندان از بین نمیرود.
مصرف برخی داروها
تغییر رنگ ناشی از مصرف دارو، ممکن است قبل یا بعد از اینکه دندان به طور کامل تشکیل میشود، رخ دهد. تتراسایکلین در طول کلسیفیکاسیون دندان به دنتین یا عاج دندان وارد شده و احتمالا از طریق واکنش با کلسیم و تشکیل تتراسایکلین اورتوفسفات سبب تغییر رنگ دندان ها می شود.
یرقان
یرقان طولانی مدت در کودکی، از علل دیگر است که تعداد بیشتری از دندانها را درگیر میکند.
ضربه و تروما
ضربه هم میتواند رنگ دندان را تغییر دهد مثلا:
- تغییر رنگ های صورتی : که نشان دهنده تحلیل داخلی دندان می باشد
- یا تغییر رنگ زرد: که نشان دهنده آهکی شدن پالپ دندان است
- یا تغییر رنگ های سیاه: که در اثر نکروز و از بین رفتن عصب و پالپ دندان ایجاد می شود.
برخی از ترمیم های دندانی
ترمیمهای آمالگام نیز میتوانند در طول زمان به علت اکسید شدن فلزات آن و نفوذ در نسج دندان باعث تغییر رنگ سیاه دندان شوند.
زیاده روی در استفاده از فلوراید
مصرف بیش از حد فلوراید بخصوص وجود فلوراید بیش از حد در آب آشامیدنی یعنی بیش از(۱-۲ ppm) که در بعضی از نواحی کشور خودمان نیر این میزان بالا از فلوراید در آب آشامیدنی وجود دارد. این میزان بیش از حد فلوراید باعث تغییرات متابولیکی در آملوبلاستها ( سلولهای سازنده مینا دندان) و کلسیفیکاسیون نامناسب در دندان میشود.
وراثت
علاوه بر این، تغییر رنگهای داخلی میتواند منشاء ارثی داشته باشند مانند مشکلاتی مثل آملوژنز ایمپرفکتا و دنتینوژنز ایمپرفکتا (که در آنها، ساختار مینا و عاج دندان معیوب بوده و دچار تغییر رنگ هستند).
انواع بلیچینگ دندان
گزینههای بلیچینگ دندان بسیار متفاوت است، از درمانهای حرفهای در مطب دندانپزشکی تا درمانهای طبیعی ساده که میتوانند در خانه استفاده شوند. هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد. در اینجا نگاهی دقیق به انواع مختلف بلیچینگ دندان در دسترس است:
1. بلیچینگ دندان در مطب (بلیچینگ حرفهای): در این روش دندانپزشک از ژل پراکسید با غلظت بالا روی دندان استفاده میکند. این ژل اغلب توسط نور یا لیزر تخصصی فعال میشود و کارایی آن را افزایش میدهد و روند را سرعت میبخشد. درمان معمولاً حدود یک ساعت طول می کشد و میتواند به طور چشمگیری درخشندگی دندان را در یک جلسه بهبود بخشد.
جوانب مثبت بلیچینگ دندان در مطب:
- نتایج فوری و قابل توجه تنها پس از یک جلسه.
- نظارت حرفهای ایمنی و سلامت لثهها و دندانهای شما را تضمین میکند.
- در از بین بردن لکههای عمیق و سرسخت که محصولات خانگی قادر به انجام آن نیستند بسیار مؤثر است.
معایب بلیچینگ دندان در مطب:
- گرانتر از سایر گزینههای سفید کننده به دلیل مواد و نظارت حرفهای مورد نیاز است.
- ممکن است برای برخی افراد باعث حساسیت موقت دندان یا تحریک خفیف لثه شود.
2. کیت سفید کننده دندان در خانه: این کیتها توسط دندانپزشکان ارائه میشوند و شامل کیتهای سفارشی متناسب با دهان فرد هستند که پوشش یکنواخت ژل سفید کننده را تضمین میکند. ژل استفاده شده در این کیتها غلظت پایینتری نسبت به ژل استفاده شده در مطب دارد، اما همچنان مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه است. کاربران ژل را در کیتها قرار میدهند و آنها را برای چندین ساعت در روز یا در طول شب استفاده میکنند، معمولاً در یک دوره چندهفتهای.
جوانب مثبت کیت سفید کننده دندان در خانه:
- مقرون به صرفه تر از بلیچینگ در مطب، با مزایای اضافی راهنمایی حرفهای.
- کیتهای سفارشی کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که عامل سفید کننده به طور یکنواخت اعمال میشود و خطر ایجاد لکهها را کاهش میدهد.
- نتایج خوب در طول زمان، با قابلیت کنترل سطح سفید شدن به دست آمده.
معایب کیت سفید کننده دندان در خانه:
- نیاز به نظم و انضباط و ثبات در کاربرد برای دستیابی به بهترین نتایج دارد.
- نتایج به تدریج نسبت به بلیچینگ در مطب ظاهر میشوند.
3. کیت سفید کننده بدون نسخه: این کیتها بدون نسخه در دسترس هستند و میتوان آنها را از داروخانهها یا آنلاین خریداری کرد. آنها معمولاً شامل نوارهای سفید کننده، ژلها یا فیلمهای رنگ شده هستند. غلظت مواد سفید کننده در این محصولات کمتر از آن چیزی است که از طریق دندانپزشک در دسترس است.
جوانب مثبت:
- به راحتی در دسترس و معمولاً مقرون به صرفه ترین گزینه است.
- استفاده ساده، درمان راحت در خانه.
معایب کیتهای سفید کننده بدون نسخه:
- مؤثرتر از درمانهای انجام شده توسط متخصصان.
- میتواند منجر به سفید شدن ناهموار یا سفید نشدن لکههای عمیق شود.
- خطر بالای استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد که میتواند منجر به حساسیت یا آسیب دندان شود.
4. خمیر دندان سفید کننده: این محصولات بهداشتی روزانه دهان و دندان هستند که حاوی مواد ساینده ملایم و مواد شیمیایی هستند که برای از بین بردن لکههای سطحی روی دندان طراحی شدهاند. آنها نسبت به بلیچینگ کم تهاجمی هستند و میتوانند به عنوان بخشی از یک روال منظم مراقبت از دندان استفاده شوند.
جوانب مثبت:
- گنجاندن بسیار آسان در بهداشت روزانه دهان.
- کم هزینه و در دسترس است.
معایب:
- فقط لکههای سطحی را پاک میکند. رنگ طبیعی دندانها را تغییر نمیدهند و لکههای زیر سطح دندان را روشن نمیکنند.
هر یک از این روشهای بلیچینگ، بسته به بودجه فرد، شدت تغییر رنگ دندان و ترجیحات شخصی در مورد زمان و محل درمان، جایگاه خود را دارد. برای بهترین نتایج و اطمینان از سلامت دندانها و لثههای خود، قبل از شروع هر گونه درمان با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید.
سن مناسب بلیچینگ دندان
در حالی که حداقل سن معینی برای بلیچینگ دندان وجود ندارد، اما معمولاً برای بیمارانی که در اواخر نوجوانی خود (حدود 16 سال) و بالاتر هستند توصیه میشود. این توصیه به چند دلیل است:
بلوغ دندان: تا سن 16 سالگی، بیشتر دندانهای دائمی افراد کاملاً رویش و بالغ میشوند که باعث میشود در برابر مواد سفید کننده مورد استفاده در این فرایند انعطاف پذیرتر شوند.
حساسیت: دندانهای جوان دارای پالپهای بزرگتری هستند و نسبت به مواد شیمیایی مورد استفاده در درمانهای سفید کننده دندان حساستر هستند.
بلیچینگ دندان تا چه حد به سفید شدن دندانها کمک میکند؟
پس از تشخیص علت تغییر رنگ دندانها، فرد باید خواستهها و انتظارات خود درباره میزان و درجه سفیدی دندانهایش را با دندانپزشک در میان بگذارد. به عبارتی ابتدا باید دید که فرد دقیقا میخواهد دندان هایش چگونه و تا چه حد سفید شوند؟
- آیا فرد میخواهد که بالاترین درجه سفیدی دندانها را داشته باشد؟
- یا میخواهد صرفاً تغییر رنگ دندانها برطرف شود و دندانها به رنگ طبیعی و ذاتی خود بازگردند؟
- یا انتظارات دیگری دارد؟
اگر خواسته فرد سفید شدن دندان ها به میزانی بیش از حداکثر سفیدی دندان ها است (که معمولا با اصطلاحاتی چون سفید هالیوودی به آن اشاره میشود)، پیشنهاد درمان بلیچینگ ممکن است کافی نباشد وانتظار وی را برطرف نسازد زیرا روشنترین رنگی که با درمان بلیچینگ میتوان به دست آورد (B1) است که در محدودهِ رنگهای طبیعی قرار دارد.
جایگزین بلیچینگ برای افرادی که سفیدی بیش از حد میخواهند چیست؟
در آن صورت میتوان درمان لمینت سرامیکی یا کامپوزیت ونیر را برحسب نیاز در نظر گرفت . اما اگر صرفا برگشت به رنگ اولیه دندان ها مد نظر است بلیچینگ می تواند گزینه درمانی مناسبی باشد.
مواد سفید کننده دندان چطور عمل میکنند؟
ژلهای سفید کننده در بلیچینگ دندان حاوی هیدروژن پراکسید و یا مادهای به نام کارباماید پراکسید بوده و غلظتی بین 10 تا 40 درصد دارند. هیدروژن پراکسید یک ماده اکسید کننده است که بر روی دندان پخش میشود و باعث ایجاد رادیکالهای آزاد ناپایدار میگردد.
این رادیکالها به مولکولهای رنگیِ آلی (که در فضای بین نمکهای غیر آلی مینای دندان وجود دارند) حمله میکنند. این حمله اتصال بین مولکول های رنگی را نشانه میرود و آنها را به رنگدانههای ضعیف و کوچکتر تقسیم می کند. از طرفی این مولکولهای کوچکتر طیف جذبی متفاوتی دارند، و به این صورت است که سفید شدن دندان آغاز میشود.
عوارض بلیچینگ دندان چیست؟ آیا بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
روش بلیچینگ دندان در مطب دندانپزشک، خودش به تنهایی بدون ضرر بوده و به دندانها آسیب نمیرساند، چون مواد شیمیایی بکار رفته در ژل ها، هیچ تاثیری روی ساختار معدنی دندانهای ما ندارند. این مواد تنها به مولکولهای آلی رنگی که باعث تغییر رنگ دندانها شدهاند حمله میکنند. بنابراین و همانطور که در ابتدای صفحه نیز اشاره شد اگر از ژل های استاندارد و با ph مناسب جهت سفید کردن دندان ها استفاده شود، بلیچینگ بدون آسیب خواهد بود.
چرا در خصوص استفاده از ژل مناسب برای فرآیند بلیچینگ تاکید زیادی می شود؟
مهمترین نکته ای که در خصوص بلیچینگ وجود دارد، انتخاب ژل سفید کننده استاندارد است. این ژلها باید ph مناسبی داشته باشند. متاسفانه برخی برندها برای افزایش ماندگاری خودِ ژل، ph آن را کم میکنند و همین باعث بالا رفتن احتمال سایش مینای دندان حین درمان میشود.
سایش مینای دندان از جمله معدود عوارض بلیچینگ است که البته با انتخاب ژلهای سفید کننده استاندارد به راحتی میتوان از بروز آن و هر عارضه دیگر خودداری کرد. ژلی که توسط دندانپزشک استفاده میشود بهتر است که مطالعات زیادی روی آن صورت گرفته و مقالات معتبر و کافی برای تایید آن موجود باشد.
با این حال همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، برخی از برندها برای افزایش طول عمر عامل سفید کننده موجود در ژلها، اقدام به کاهش سطح PH آن میکنند. این اقدام هرچند که دوام و ماندگاری ژلها را بیشتر میکند، اما تاثیر منفی بر روی مینای دندان میگذارد. اعمال ژلهایی که سطح ph پایینی دارند، مستقیماً بر روی ضخامت و سختی مینا تاثیر گذاشته و باعث تحلیل آن میشود.
در چنین شرایطی احتمال ایجاد حساسیت دندانی پس از استفاده از این مواد بلیچینگ افزایش میابد. اگر درمان افراد با کمک ژل های استاندارد و با سطح PH نرمال انجام شود آسیبی به مینای دندان نمیرساند.
منظور از ژل بلیچینگ با استاندارد طلایی چیست؟
منظور از ژل دارای استاندارد طلایی (Golden Standard) این است که آن ژل، تاریخچه علمی و کلینیکی قوی دارد و طی سالیان سال به عنوان ماده مبدا شناخته میشود. به این معنی که در آزمایشات و تحقیقات جهت بررسی ژل های جدید، آن ژل یکی از مواد مبدا جهت مقایسه است. استفاده از این ژل هیچ تاثیر منفی بر روی مینای دندان نمیگذارد.
به عنوان مثال یکی از این ژل ها، ژل اپالسنس اکسترابوست (Extra boost) متعلق به برند اولترادنت است. استفاده از ژل سفید کننده اکسترابوست به همراه لیزر دیود می تواند ایمنی و اثربخشی درمان بلیچینگ دندان را دو چندان کند.
ممکن است این مطلب نیز برای شما مفید باشد: چرا استفاده لیزر دیود به اثربخشی بیشتر درمان بلیچینگ منجر می شود؟
آیا روشهای خانگی بلیچینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
به صورت کلی احتمال حساس شدن دندانها طی فرآیند بلیچینگ در مطب به غلظت ماده و مدت زمان استفاده از آن بستگی دارد. و اگر این حساسیت ایجاد شود معمولاً فقط یک یا چند روز ادامه یافته و کاملاً قابل برگشت است.
در خصوص روشهای خانگی نیز، هرچند که غلظت مواد سفید کننده کم است، اما تاثیر آن بر مینای دندان تحت آزمایش و بررسی قرارنگرفته و لذا توسط دندانپزشکان توصیه نمی شود. چرا که متاسفانه در روشهای خانگی، این احتمال وجود دارد که سختی و ضخامت مینا در معرض آسیب باشد.
بلیچینگ دندانها چه مدت دوام دارد؟
نتایج حاصل شده از عمل بلیچینگ دائمی نبوده و اثرات آن به مرور زمان کم میشود. معمولاً مدت یک تا سه سال، زمانی است که در اکثر بروشورهای مواد بلیچینگ قید میشود، اگرچه ماندگاری طولانیتر در بسیاری موارد توسط بیماران گزارش میشود.
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان
تعداد جلسات مورد نیاز برای بلیچینگ دندان میتواند بر اساس عوامل مختلفی از جمله روش انتخابی، شدت تغییر رنگ دندان و میزان سفیدی مطلوب متفاوت باشد. در اینجا چند جلسه ممکن است برای روشهای مختلف بلیچینگ دندانها مورد نیاز باشد، آورده شده است:
1. بلیچینگ در مطب:
به طور معمول، نتایج قابل توجهی را میتوان تنها در یک جلسه به دست آورد. این جلسه میتواند حدود یک ساعت طول بکشد که یک عامل پراکسید با غلظت بالا روی دندانها اعمال میشود.
برخی از افراد ممکن است نیاز به یک جلسه پیگیری داشته باشند، به خصوص اگر دندانهایشان دارای لکههای شدید باشند یا به دنبال یک اثر سفید کننده چشمگیر باشند.
2. کیتهای بلیچینگ در خانه:
این کیتها معمولاً به مدت دو تا چهار هفته نیاز به استفاده روزانه دارند. کیتها که با ژل سفید کننده با غلظت کمتر پر شدهاند، معمولاً برای چند ساعت در روز یا در طول شب استفاده میشوند.
تعداد کل جلسات (روزهای استفاده) به رنگ اولیه دندانها و نحوه پاسخ آنها به درمان بستگی دارد.
3. کیتهای بلیچینگ بدون نسخه:
مشابه کیتهای ارائه شده توسط دندانپزشک در خانه، ممکن است نیاز به استفاده روزانه برای دو تا شش هفته داشته باشد. اثربخشی میتواند به طور گستردهای بر اساس قدرت محصول و قوام استفاده متفاوت باشد.
نوارها معمولاً حدود 30 دقیقه تا یک ساعت در روز استفاده میشوند.
چطور میتوان نتیجه به دست آمده از بلیچینگ را برای مدت زمان طولانیتری حفظ کرد؟
- میتوان با پرهیز از خوردن مواد غذایی و عاداتی که باعث تغییر رنگ در دندانها میشوند (که در قسمت تغییر رنگ دندانها به آنها اشاره شد)، نتیجه حاصل شده از بلیچینگ را به مدت طولانیتری حفظ کرد.
- رعایت بهداشت دهان و دندانها و استفاده از مسواک و نخ دندان به طور مرتب و روزانه، با حذف پلاک میکروبی و رنگدانه ها موجب ماندگاری بیشتر رنگ حاصل از بلیچینگ میگردد.
- همچنین با درمان بلیچینگ دندان دورهای (چه در منزل و چه در مطب) میتوان به حفظ این نتیجه در مدت زمان طولانیتر کمک کرد.
چه کسانی نمیتوانند درمان بلیچینگ انجام دهند؟
- در افرادی که تحلیل لثه دارند و ریشههای دندانها به محیط دهان باز هستند.
- کسانی که پوسیدگیهای دندانی دارند.
- در افرادی که پوسیدگی درمان نشده دارند (قبل از انجام بلیجینگ بهتر است کلیهی پوسیدگیها ترمیم شوند، زیرا مادهی بلیچینگ به داخل پوسیدگیها و سطوح داخل دندان نفوذ کرده و باعث حساسیت دندانها میشود.)
- در اشخاصی که مینای دندانها دچار سایش شده است.
- افرادی که ترمیمها و روکشهای متعددی بر روی دندانهای مختلف خود دارند.( به این دلیل که بلیچینگ دندان تاثیری روی رنگ مواد کامپوزیتی و سرامیکی ندارد، بنابراین در این افراد در صورت انجام بلیچینگ، لبخندی ناهمگون و نازیبا ایجاد میشود).
بهترین روش های بلیچینگ دندان
بهترین روش بلیچینگ دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت لکهها، بودجه و سرعت مطلوب نتایج. با این حال، درمانهای حرفهای به طور کلی بهترین در نظر گرفته میشوند، زیرا زمانی که توسط یک متخصص دندانپزشکی نظارت میشوند، مؤثرترین و ایمنترین هستند. در اینجا دلیل آن است:
1. بلیچینگ در مطب (In Office Bleaching)
بلیچینگ در مطب اغلب به عنوان بهترین گزینه برای کسانی که به دنبال نتایج سریع و قابل اعتماد هستند در نظر گرفته میشود. این روش میتواند دندانها را تنها در یک جلسه به طور چشمگیری سفید کند و برای رویدادهای خاص یا کسانی که نمیخواهند هفتهها برای دیدن نتایج صبر کنند، ایدهآل است.
برای فعال کردن ماده سفید کننده از چه دستگاههایی استفاده میشود؟
برای فعال کردن ژل سفید کننده یا سرعت بخشیدن به فرایند اثرگذاری آن، میتوان از دستگاههای لایتکیور یا لیزرهای دیود (با طول موج ۸۳۰ و ۹۸۰ نانومتر) استفاده کرد.
آفیس بلیچینگ دندان می تواند پس از یک جلسه، به طور قابل توجهی دندانها را سفید کند، اما برای دستیابی به نتیجه مطلوبتر، ممکن است نیاز به تعداد جلسات درمانی بیشتری باشد.
آیا در آفیس بلیچینگ سفید کردن دندان های زرد در یک روز امکان پذیر است؟
پاسخ به این سوال که آیا سفید کردن دندان های زرد در یک روز یک جلسه امکان پذیر است به چند عامل اصلی بستگی دارد:
- میزان تغییر رنگ دندان ها
- علل و ماهیت تغییر رنگ
- میزان سلامت مینای دندان (و کلا سلامت دهان و دندان)
- روش بلیچینگ
- انتظارات بیمار
اگر میزان تغییر رنگ جزئی باشد و دهان و دندان از سلامت مطلوبی برخوردا باشد و از همه مهمتر انتظار بیمار، سطح مناسبی از سفیدی دندان باشد، می توان در یک جلسه دندان ها را سفید کرد. با این حال هرچه میزان تغییر رنگ بیشتر و انتظارات بیمار از سفیدی بیشتر باشد ممکن است به چند جلسه ویزیت نیاز باشد.
2. بلیچینگ دندان در خانه (Home Bleaching)
کیتهای بلیچینگ در منزل تعادل خوبی بین اثربخشی و هزینه ارائه میدهد. آنها مؤثرتر از گزینههای بدون نسخه و ایمنتر از روشهای دیگر هستند، زیرا آنها سفارشی ارائه میشوند.
چگونه بلیچینگ در منزل انجام دهیم؟
ژلهای سفید کننده دندان در این روش حاوی عامل سفید کننده کارباماید پراکسید 10 تا 20 درصد است که برابر با هیدروژن پراکسید 3.5 تا 6.5 درصد است. به طور کلی، توصیه میشود که ماده با ۱۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۸ ساعت در روز و ماده دارای ۱۵-۲۰٪ کاربامید پراکسید به مدت ۳-۴ ساعت در روز استفاده شوند. این درمان (بلیچینگ دندان خانگی) توسط خود بیمار انجام می شود، اما در طی مراجعات و بازنگری باید توسط دندانپزشک تحت نظارت قرار بگیرد.
آیا بلیچینگ در منزل بیخطر است؟
برخی از پزشکان برای سفید کردن دندان در مطب، غلظت ۳۵ درصد با هیدروژن پراکسید را توصیه میکنند و گزینه بعدی پس از آن ژل سفید کننده حاوی ۱۰٪، ۱۵٪ و یا ۲۰٪ کاربامید پراکسید است.
محققین نشان دادهاند که سفید کنندههای با غلظت بالاتر، میتوانند رادیکالهای پراکسید بیشتری برای سفید کردن تولید کنند و در نتیجه فرآیند سفید کردن سریعتر انجام میشود. با این حال، این روند سریع سفید کردن، ممکن است امکان بروز عوارض جانبی مانند حساسیت دندان، تحریک لثه، تحریک گلو و حالت تهوع را افزایش دهد. البته در صورت استفاده صحیح، هیچ یک از موارد ذکر شده به عنوان عوارض بلیچینگ دندان رخ نخواهد داد.
ملاحظات قبل از بلیچینگ دندان
سلامت دندان: قبل از شروع هر درمان سفید کننده، مهم است که یک مشاوره دندانپزشکی داشته باشید تا از سلامت دندانها و لثههای خود اطمینان حاصل کنید.
نگهداری: پس از دستیابی به سطح سفیدی مورد نظر، ممکن است به درمانهای نگهدارنده گاه به گاه برای سفید نگه داشتن دندانها نیاز باشد، به خصوص اگر از غذاها و نوشیدنیهای لکه زا استفاده میکنید.
بهتر است در مورد نیازها و انتظارات خاص خود با دندانپزشکی صحبت کنید که میتواند یک توصیه شخصی بر اساس اهداف بهداشت دهان و دندان و بلیچینگ شما ارائه دهد.
تفاوت بین بلیچینگ در مطب دندانپزشک و بلیچینگ خانگی
بلیچینگ دندان در مطب و بلیچینگ خانگی دو روش متداول برای سفید کردن دندانها هستند. سفید کننده در مطب توسط دندانپزشک و با استفاده از غلظتهای بالاتری از مواد سفید کننده انجام میشود که اغلب با استفاده از نور یا تکنولوژی لیزر تسریع میگردد. این روش معمولاً در یک جلسه حدود یک ساعته تکمیل شده و به دلیل قدرت بالای مواد سفید کننده، نتایج فوری و قابل توجهی به همراه دارد. از سوی دیگر، بلیچینگ خانگی شامل استفاده از سفید کننده با غلظت پایین به شکل ژل در کیت یا نوارهایی است که روی دندانها قرار میگیرند. این روش به چندین بار استفاده در روز یا هفته نیاز دارد و نتایج به تدریج ظاهر میشود. اثربخشی آن به استفاده مداوم بستگی دارد و در مقایسه با روش داخل مطب کمتر چشمگیر است.
مقایسه بلیچینگ دندان کامپوزیت ونیر
بلیچینگ دندان و کامپوزیت ونیر دو روش محبوب برای بهبود ظاهر دندانها هستند که هرکدام اهداف و ویژگیهای خاص خود را دارند. بلیچینگ دندان با هدف روشنتر کردن رنگ طبیعی دندانها بدون تغییر در ساختار آنها انجام میشود و شامل استفاده از مواد سفیدکننده برای از بین بردن لکهها و تغییر رنگ است. این روش موقتی بوده و نتایج آن به عادات غذایی و بهداشت دهان بستگی دارد و ممکن است نیاز به جلسات منظم داشته باشد. در مقابل، کامپوزیت ونیر برای بهبود ظاهر دندانها با تغییر شکل، اندازه و رنگ آنها استفاده میشود. در این روش، مواد کامپوزیتی به صورت لایهلایه روی دندانها قرار میگیرد و با نور سخت شده و صیقل داده میشود. این روش معمولاً بین ۵ تا ۷ سال دوام دارد اما ممکن است در مقایسه با لمینت سریعتر لکهدار شود.
تفاوت بلیچینگ دندان و لمینت دندان
بلیچینگ دندان و لمینت دندان دو روش متفاوت برای بهبود ظاهر دندانها هستند. بلیچینگ دندان به منظور از بین بردن لکهها و روشنتر کردن رنگ دندانها بدون تغییر فیزیکی آنها استفاده میشود و بهترین اثربخشی را در حذف لکههای بیرونی دارد، هرچند لکههای ذاتی ممکن است به خوبی به این روش پاسخ ندهند. در مقابل، لمینت دندان پوستههای نازکی از سرامیک یا مواد کامپوزیت است که روی سطح جلویی دندانها قرار میگیرد و میتوانند مشکلاتی مانند تغییر رنگ شدید، ترک، شکافها و ناهماهنگی را برطرف کند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری همان بلیچینگ دندان است؟
بلیچینگ دندان یک واژه تخصصی دندانپزشکی است و زمانی استفاده می شود که از مواد سفید کننده شیمیایی مانند هیدروژن پراکساید برای سفید کردن دندان ها در مطب دندانپزشک استفاده شود.
هرچند که به این پروسه بیشتر بلیچینگ گفته می شود اما در منابع دندانپزشکی، اصطلاح دیگری به نام Tooth whitening نیز برای آن وجود دارد. دندانپزشکان ترجیح می دهند تنها به روش های داخل مطب بلیچیبنگ گفته شود و به روش های خانگی همان اصطلاح سفید کردن دندان ها در خانه اطلاق شود.
بلیچینگ خانگی در تکست ها و رفرنس های دندانپزشکی آنچنان مورد بحث قرار نگرفته و محصولاتی که در بازار وجود دارد و مردم می توانند بدون نسخه آن ها را خریداری کنند در واقع محصولات OTC یا به اصطلاح “روی پیشخوان” هستند. برخی از این محصولات شامل تریها و ژل سفید کننده همراهشان، قلمهای سفید کننده، نوارها و …. هستند. مشخصه تمام این روشها و محصولات این است که ماندگاری بسیار پایینی دارند.
آیا سفید کردن دندان ها در خانه با محصولات تجاری روشی ایمن است؟
این محصولات علیرغم اینکه ممکن است نتایجی در پی داشته باشند اما توسط دندانپزشکان توصیه نمی شوند. زیرا اصولا درباره کارایی، تاثیر و ایمنی آن ها مطالعات زیادی انجام نشده. ما اکنون تا حدی می دانیم که این محصولات باعث سایش مینای دندان می شوند اما هنوز نمی دانیم روی ضخامت مینای دندان چه میزان تاثیر می گذارند. بنابراین دندانپزشکان این محصولات را تجویز نمی کنند زیرا ایمنی آن ها قابل تایید نیست و اصولا برعکس بلیچینگ دندان در مطب، این ها جزء روش های تهاجمی به شمار می روند.
آیا با سفید کردن دندان ها، رنگ روکشها و ترمیمهای کامپوزیتی هم روشن میشود؟
اگر بر روی بعضی از دندانها روکش، ونیر دندانی (لمینت دندان یا ونیر کامپوزیت) یا ترمیمهای کامپوزیتی دارید، بهتر است قبل از انجام بلیچینگ دندان با دندانپزشک یا متخصص ترمیمی و زیبایی خود مشورت نمایید. زیرا مواد بلیچینگ بر روی ترمیم های کامپوزیتی، ونیرهای کامپوزیتی، لمینت های سرامیکی و انواع روکش ها فلز-سرامیک یا PFM و روکش های تمام سرامیک تاثیر نمیگذارند.
به عنوان مثال دندانهایی که قسمتی از آنها با مواد کامپوزیتی ترمیم شدهاند، پس از بلیچینگ روشنتر شده، درحالیکه ترمیمهای کامپوزیتی به رنگ قبلی خود باقی خواهند ماند و تفاوت رنگی ناخوشایند بر روی دندان های مورد نظر ایجاد می شود.
برای حل این مشکل:
- ترمیمهای کامپوزیتی باید به طور کامل و یا قسمتی از آن ها با مواد کامپوزیتی رنگ روشنتر که هماهنگ با رنگ جدید دندان است، جایگزین شوند.
- و روکشهایی که پس از بلیچینگ نسبت به رنگ روشن دندان ها زرد و ناهماهنگ به نظر می رسند، در صورت نیاز به منظور اصلاح طرح لبخند باید تعویض گردند.
راه حل رفع زردی کامپوزیت دندان چیست؟
برخی افراد تصور می کنند رفع زردی کامپوزیت دندان با بلیچینگ امکان پذیر است. اما در واقع چنین چیزی درست نیست. برای رفع زردی کامپوزیت دندان باید آن را پالیش کرد. اینکار بهتر است به صورت دورهای انجام شود تا از زرد شدن کامپوزیتها در آینده جلوگیری شود. نکته مهم در این خصوص این است که حتی بهترین برند کامپوزیت نیز میبایست به صورت دورهای پالیش شود.
پالیش کردن کامپوزیت، سطح صاف و صیقلی ایجاد میکند که باعث می شود جذب مواد رنگی در سطح کامپوزیت کمتر شده و رنگ پذیری آن کاهش پیدا کند. چناچه تغییر رنگی در سطح کاموزیت اتفاق افتاده باشد، جهت پالیش میبایست به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا دندان پالیش شود.
نحوه پالیش کامپوزیت برای رفع زردی آن به چه شکل انجام میشود؟
میزان پالیش دندان کامپوزیت شده بستگی به وسعت زردی و یا تغییر رنگ دارد. اگر میزان تغییر رنگ کم باشد و یا زمان زیادی از انجام درمان نگذشته باشد، از ابزارهای خاص (مولت و دیسک های بسیار نرم) برای پالیش سطح کامپوزیت استفاده می شود. اینکار بدون دستکاری در ساختمان و آناتومی دندان کامپوزیت شده انجام می شود و قرار نیست دوباره از کامپوزیت استفاده شود.
با این حال زمانی که یک تغییر رنگ گسترده و خطی در کامپوزیت ایجاد شود یا در بخشی از کامپوزیت رنگ بشتری نفوذ کرده باشد. با روش بالا نمی توان تغییر رنگ را برگرداند. برای سفید کردن کامپوزیت دندان در این مورد، به سراغ تراش کامپوزیت می رویم و بعد از برداشتن آن مجددا اقدام به اعمال کامپوزیت در بخش تراش داده شده می کنیم.
مراقبت های بعد از بلیچینگ
مراقبتهای بعدی مناسب برای حفظ نتایج بلیچینگ دندانها و جلوگیری از حساسیت یا آسیب به مینای دندان بسیار مهم است. در اینجا برخی از نکات مراقبت پس از آن آورده شده است:
- از مصرف غذاها و نوشیدنیهای لکه زا خودداری کنید: حداقل تا 48 ساعت پس از بلیچینگ، از قهوه، چای، شراب قرمز و سایر مواد لکه کننده خودداری کنید.
- حفظ بهداشت دهان: بهداشت دهان و دندان را با دو بار مسواک زدن در روز و نخ دندان کشیدن حفظ کنید. در صورت بروز هرگونه حساسیت از خمیر دندانی که برای دندانهای حساس طراحی شده است استفاده کنید.
- درمانهای بعدی: بسته به روش مورد استفاده، درمانهای پیگیری یا ترمیمی ممکن است ضروری باشد، به خصوص اگر به طور مکرر غذاهای لکه کننده مصرف میکنید یا سیگار میکشید.
- معاینات منظم دندانپزشکی: مراجعه منظم به دندانپزشک میتواند به حفظ سلامت دندانها و طول عمر نتایج بلیچینگ شما کمک کند.
سؤالات متداول بلیچینگ دندان
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای انجام بلیچینگ دندان نیستند؟
افرادی که دارای حساسیت دندانی شدید، بیماری لثه یا مینای آسیب دیده هستند، کاندیدای ایده آلی نیستند. کودکان خردسال و نوجوانان با رشد ناقص دندان نیز باید از بلیچینگ خودداری کنند.
آیا بلیچینگ دندان به دندان ها آسیب می زند؟
وقتی بلیچینگ دندان به درستی و تحت نظارت حرفهای انجام شود، عموماً بی خطر است و آسیب دائمی به دندانها یا مینای دندان وارد نمیکند. با این حال، استفاده بیش از حد یا غلظت نامناسب از مواد سفید کننده میتواند منجر به حساسیت و آسیب دندان شود.
در بلیچینگ دندان از چه موادی استفاده می شود؟
مواد سفید کننده اولیه مورد استفاده در بلیچینگ دندانها پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید هستند. این مواد به مولکولهای اکسیژن تجزیه میشوند که به مینای دندان نفوذ کرده و مولکولهای تغییر رنگ داده را از هم جدا میکنند.
آیا نور بلیچینگ دندان ضرر دارد؟
نور یا لیزر مورد استفاده در بلیچینگ دندانهای حرفهای به طور کلی بی خطر است زیرا برای فعال کردن عامل سفید کننده و سرعت بخشیدن به فرایند طراحی شده است. نور فرابنفش ساطع نمیکند و برای دهان و بدن مضر نیست.
آیا خانم های باردار می توانند دندان های خود را بلیچینگ کنند؟
به طور کلی توصیه میشود که زنان باردار از روشهای بلیچینگ دندان خودداری کنند، زیرا تحقیقات کافی در مورد اثرات مواد سفید کننده در دوران بارداری انجام نشده است.
بلیچینگ بهتر است یا جرمگیری؟
بلیچینگ و جرم گیری دندان اهداف متفاوتی دارد. بلیچینگ ظاهر زیبایی دندانها را بهبود میبخشد، در حالی که جرم گیری جرم دندان را از بین میبرد تا از بیماری لثه جلوگیری کند. هر دو روش میتوانند بخشی از یک رژیم جامع مراقبت از دندان باشند.
آیا بلیچینگ دندان می تواند روی دندان های پر شده یا روکش شده تأثیر بگذارد؟
بلیچینگ دندانها رنگ پرکردگیها، روکشها یا سایر مواد ترمیمی را تغییر نمیدهد. این فقط مینای طبیعی دندان را تحت تأثیر قرار میدهد که در صورت وجود ترمیم میتواند باعث ایجاد رنگ ناهموار شود.
آیا بلیچینگ دندان برای افراد با دندان های حساس مناسب است؟
افرادی که دندانهای حساسی دارند هنوز میتوانند تحت درمان بلیچینگ قرار گیرند، اما ممکن است به طور موقت حساسیت بیشتری را تجربه کنند. استفاده از خمیر دندان طراحی شده برای دندانهای حساس قبل و بعد از عمل میتواند به کاهش ناراحتی کمک کند.
35 پاسخ به "همه چیز درباره بلیچینگ دندان یا سفید کردن دندان + بررسی عوارض آن"