ایمپلنت‌ها تقریباً بهترین روش جایگزین کردن دندان یا دندان‌های از دست رفته هستند. آنها کاملاً ظاهر دندان طبیعی را تداعی می‌کنند و همان عملکردی را ارائه می‌دهند که دندان خودمان دارد. ایمپلنت‌ها معمولاً نسبت به سایر پروتزهای دندانی دیگر طول عمر بیشتری دارند و در صورت عمل به دستورالعمل‌های دندانپزشک، می‌توانند عمری بسیار طولانی‌تر از آنچه که ما تصور می‌کنیم داشته باشند. در این مقاله با میزان دوام آنها آشنا خواهید شد و راه‌کاری‌هایی برای افزایش عمر ایمپلنت دندان به شما ارائه خواهیم کرد.
طول عمر ایمپلنت دندان چقدر است؟
ایمپلنت‌های دندانی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که راه‌حلی دائمی برای جایگزین کردن دندان از دست رفته باشند و می‌توانند بین 20 تا 30 سال دوام بیاورند. با این حال، طول عمر آنها کاملاً به میزان مراقبت از دندان‌ها و بهداشت دهان و دندان و برخی عوامل دیگر بستگی دارد.
میزان ماندگاری و دوام ایمپلنت دندان به چه عواملی بستگی دارد؟
1. نوع سبک زندگی
برخی از انتخاب‌های سبک زندگی مانند سیگار کشیدن زیاد و نوشیدن زیاد الکل می‌تواند تاثیر چشمگیری بر مدت زمان ماندگاری و عمر ایمپلنت‌های دندانی ما داشته باشد. توجه به این موضوع مخصوصاً در مراحل اولیه درمان ایمپلنت دندان بسیار مهم است. برای اینکه ساختارهای لثه و استخوان ما پس از کاشت ایمپلنت به درستی بهبود یابند، بدن ما به جریان خون کافی در ناحیه تحت درمان بستگی نیاز دارد. نیکوتین بر رگ‌های خونی، سطح اکسیژن و جریان خون تأثیر می‌گذارد و می‌تواند روند بهبودی کلی ما را آهسته کند.
سیگار کشیدن همچنین منجر به شانس بیشتری برای تولید پلاک باکتریایی می‌شود که در صورت عدم درمان مناسب به بیماری لثه تبدیل می‌شود. هنگامی که سیگار می‌کشیم، میزان اکسیژن موجود در جریان خون را کاهش می‌دهیم، به این معنی که لثه بیمار و یا آسیب دیده بدون وجود اکسیژن کافی نمی‌تواند به درستی ترمیم شود. اگر قبل از بهبود کامل پس از انجام جراحی ایمپلنت سیگار بکشیم، خطر ایجاد عفونت و طولانی شدن روند بهبودی را تجربه خواهیم کرد.
بعد از کاشته شدن ایمپلنت (حتی سال‌های بعد) در صورت دنبال کردن یک سبک زندگی ناسالم به لثه، استخوان و خود ایمپلنت آسیب وارد می‌کنیم و قاعدتاً طول عمر ایمپلنت دندان نیز کاهش پیدا خواهد کرد. اما دنبال کردن یک سبک زندگی سالم و بهتر، می‌تواند تضمین کننده دوام بیشتر ایمپلنت‌ها باشد.
2. جراحت یا آسیب به ایمپلنت
گاهی اوقات، ایمپلنت‌های دندانی به دلیل شرایطی که خارج از کنترل ما هستند، عمر محدودی دارند. در حالی که خود ایمپلنت‌های دندانی یک گزینه درمانی دائمی هستند، اما روکش‌های سرامیکی که به عنوان پروتز بر روی ایمپلنت سوار می‌شوند، تخریب ناپذیر نیستند. درست مانند دندان‌های طبیعی ما، روکش‌های سرامیکی و یا هر نوع روکش دیگری که استفاده می‌شود نیز مستعد ترک خوردن و آسیب هستند.
راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند به مرور زمان با وارد کردن آسیب به روکش دندان، در نهایت طول عمر کلی ایمپلنت دندان را کاهش دهند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- وارد شدن صدمات به صورت
- جویدن مواد و خوراکی های سفت و سخت
- استفاده از دندان‌ها به عنوان ابزاری برای باز کردن بطری‌ها یا بسته‌بندی‌ها
4. شرایط، مشکلات و بیماری‌های پزشکی
برخی از شرایط پزشکی که از قبل موجود هستند نیز می‌توانند بر مدت زمان ماندگاری ایمپلنت دندان تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، بیماری هایی مانند دیابت یا ضعف سیستم ایمنی می‌تواند بر اثربخشی درمان ما و همچنین عمر ایمپلنت‌های دندانی تاثیر مستقیم داشته باشند. هم دیابت و هم سیستم ایمنی ضعیف هر دو می‌توانند ما را مستعد ابتلا به عفونت‌ها کنند و باعث شوند که بدنمان برای بهبودی و التیام زمان بسیار زیادی نیاز داشته باشد.
اینکه چگونه دیابت خود را به خوبی مدیریت می‌کنیم، بر مدت زمان ماندگاری ایمپلنت‌های دندانی تأثیر می‌گذارد. اگر دیابت خود را تحت کنترل نداشته باشیم، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌ها و شکست ایمپلنت خواهیم بود.
همانطور که قبلاً ذکر شد، فرآیند استئواینتگریشن (ادغام فیکسچر با استخوان) برای مدت زمان ماندگاری و دوام ایمپلنت‌های دندانی و میزان موفقیت آنها بسیار مهم است. لثه و استخوان فک ما باید به طور کامل ترمیم شوند و تا حد امکان سالم باشند تا ایمپلنت را بپذیرند و طول عمر درمان را تضمین کنند. به همین جهت است که حتماْ قبل از انجام هر گونه درمان، باید در خصوص داشتن بیماری‌ها و شرایط پزشکی قبلی یا در حال حاضر با دندانپزشک یا متخصص ایمپلنت خود صحبت کنیم.
5. موقعیت ایمپلنت کاشته شده در قوس فکی
طول عمر ایمپلنت دندان می‌تواند تحت تأثیر نوع و موقعیت دندانی باشد که از دست رفته است. زیرا همه دندان‌های ما وظایف و نقش‌های متفاوتی در جویدن، خوردن، گاز گرفتن و صحبت کردن دارند.
بنابراین بر حسب نوع دندان و موقعیت آن، میزان ماندگاری دندان‌ها و در نتیجه ایمپلنتی که قرار است جایگزین آنها شود متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، دندان‌های خلفی ما در درجه اول برای جویدن غذا استفاده می‌شوند و به طور منظم تحت فشار اضافی قرار می‌گیرند. بنابراین ممکن است زودتر از دندان‌های قدامی آسیب ببینند. این یعنی طول عمر ایمپلنت‌هایی که در خلف دهان کاشته می‌شوند اگر تحت فشار زیاد قرار گیرند، ممکن است کمتر از دوام ایمپلنت‌های قدامی باشد.
6. عاداتی که داریم (مانند دندان قروچه)
دندان قروچه عامل دیگری است که باید در خصوص مدت زمان ماندگاری ایمپلنت دندان در نظر بگیرید. دندان قروچه یا براکسیزم نام عارضه‌ای است که در آن فرد دندان‌های خود را به‌هم می‌ساید یا فک‌های خود را به طور مکرر و با نیروی بیش از حد فشار می‌دهد.
این کار، فشار زیادی بر روی دندان ها وارد می‌کند و به مرور زمان آنها را فرسوده می‌کند و حتی می‌تواند باعث ایجاد لب پر شدگی یا یا ترک خوردگی دندان شود. دندان قروچه روی دندان‌های طبیعی و ایمپلنت‌های دندانی نیز تأثیر می‌گذارد، اما می‌توان آن را با یک محافظ دهان متحرک، که اغلب در شب استفاده می‌شود، کاهش داد تا از آسیب به دندان‌ها و ایمپلنت جلوگیری شود.
چگونه ماندگاری و دوام ایمپلنت دندان را افزایش دهیم؟
همانطور که اشاره شد، مدت زمان ماندگاری ایمپلنت‌های دندانی در بیماران و افراد مختلف، متفاوت است و به میزان مراقبت از دندان‌ها و سلامت کلی دهان و دندان بستگی دارد. با این حال جزء هر گروهی که باشیم، می‌توانیم با دنبال کردن نکات زیر به افزایش طول عمر ایمپلنت دندان خود کمک کنیم:
بین ایمپلنت و دندان‌های خود تفاوتی قائل نباشیم
ایمپلنت شاید یک پروتز باشد و مانند سایر دندان‌های خودمان حساس نشود، اما درست به همان اندازه مهم است و باید از آن مراقبت شود. بسیار مهم است که به همان شکل که همیشه دهان و دندان خود را تمیز می‌کنیم، بعد از کاشت ایمپلنت نیز این روند را ادامه دهیم. دقیقا همانگونه که به یک دندان طبیعی رسیدگی می‌کنیم بهتر است رویکردمان به ایمپلنت نیز به همان شکل باشد.
بنابراین روزانه 2 بار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، استفاده از دهانشویه و سایر اقدامات دیگر می تواند به پیشگیری از تجمع پلاک میکروبی، جلوگیری از بوی بد دهان، حفاظت لثه و در نهایت افزایش طول عمر ایمپلنت دندان کمک کند.
از دستورات جراح پیروی کنید
پس از انجام جراحی کاشت ایمپلنت، مطمئن شوید که دستورالعمل های ارائه شده توسط جراح یا متخصص ایمپلنت خود خود را به دقت دنبال می کنید. این دستورالعمل ها ممکن است شامل محدودیت در فعالیت های بدنی، روش های مراقبت از زخم، مصرف صحیح و به موقع دارو و برنامه ریزی جهت ویزیت های بعدی باشد. رعایت این دستورالعمل ها می تواند به بهبودی مناسب کمک کند و خطر عوارض را کاهش دهد. هر چه خطر عوارض کمتر باشد نیز، میزان ماندگاری و طول عمر ایملنت بیشتر خواهد بود.
برای داشتن یک سبک زندگی سالم تلاش کنید
اتخاذ یک سبک زندگی سالم می تواند تاثیر مثبتی بر طول عمر ایمپلنت دندان شما داشته باشد. سبک زندگی سالم می تواند شامل خوردن یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و متناسب با شرایط شما، داشتن خواب کافی و مدیریت استرس باشد. این عوامل به سلامت کلی بدن کمک کرده و در نتیجه ماندگاری و دوام ایمپلنت دندان افزایش می یابد.
مراقب علائم هشدار دهنده باشید
برای هر گونه علائم هشدار دهنده مشکلات احتمالی ایمپلنت مراقب باشید. این ممکن است شامل درد، تورم، قرمزی، خونریزی از لثه یا ترشح از آن باشد. اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، فوراً برای ارزیابی و راهنمایی با پزشک خود تماس بگیرید.
از عادات مضر اجتناب کنید
عادات خاصی هستند که می توانند خطر شکست ایمپلنت یا عوارض آن را افزایش دهد. به عنوان مثال، سیگار کشیدن باعث اختلال در درمان و افزایش خطر عفونت می شود، بنابراین توصیه می شود اگر سیگاری هستید، سیگار را ترک کنید. علاوه بر این، از مصرف بیش از حد الکل خودداری کنید، زیرا می تواند در روند بهبودی بدن اختلال ایجاد کند و طول عمر ایمپلنت شما را کاهش دهد.
برای چکاپ‌های دوره‌ای به متخصص مراجعه کنیم
ایمپلنت‌ها مانند دندان‌های طبیعی خودمان نیاز به چکاپ دوره‌ای و ویزیت توسط دندانپزشک دارند. هر 6 ماه یکبار بهتر است به جهت پیشگیری از بروز مشکلات احتمالی و ارزیابی سلامت دهان و دندان با ایمپلنت، به دندانپزشک مراجعه شود.
ارزیابی‌های انجام شده توسط دندانپزشک می‌تواند کوچک‌ترین مشکلات ایمپلنت و ساختارهای نگاه دارنده آن را مشخص کرده و درمان با حداقل تهاجم، هزینه یا زمان صورت بگیرد.
قرار ملاقات‌های منظم دندانپزشکی بعد از کاشت ایمپلنت همچنین به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌های ما کمک زیادی می‌کند و تضمین می‌کند که ایمپلنت‌های دندانی‌مان تا حد ممکن دوام داشته باشند. در طول ویزیت‌های دوره‌ای، به ما نشان داده می‌شود که چگونه به درستی از دندان‌های طبیعی و ایمپلنت‌های دندانی خود مراقبت کرده و آن را بهتر تمیز کنیم.
به ایمپلنت فشار و نیروی بیش از اندازه وارد نکنید
استفاده از ایمپلنت‌های دندانی فقط برای خوردن و جویدن غذا، تاثیر مثبتی بر طول عمر ایمپلنت دندان و وضعیت کلی آن خواهد داشت. تلاش برای باز کردن درب بطری‌ها یا بسته‌بندی‌های پلاستیکی با کمک ایمپلنت‌های دندانی و یا استفاده از آنها به عنوان ابزار، فشار غیرضروری به آنها وارد می‌کند و طول عمر آنها را محدود می‌کند.
بنابراین هیچ فشاری اضافه بر جویدن مواد و خوراکی‌های معمول نباید به ایمپلنت دندانی خود وارد کنیم در غیر این صورت نمی‌توان انتظار داشت که طول عمر و دوام ایمپلنت دندان طولانی مدت باشد.
رژیم غذایی سالم و مناسبی در نظر بگیرید
داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به افزایش سلامت دندان‌های مجاور، لثه و استخوان فکی که ایمپلنت در آن کاشته شده، کمک کند. تغذیه مناسب نقش بسیار مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن و فراهم کردن مواد مغذی مورد نیاز برای ترمیم و نگهداری بافت‌های دهان و دندان دارد.
داشتن چنین رژیمی می‌تواند موجب افزایش طول عمر ایمپلنت دندان و حفظ آن برای تمام طول زندگی شود. غذاهای غنی از کلسیم، ویتامین D، و پروتئین‌ها می‌توانند به تقویت استخوان‌ها و لثه‌ها کمک کنند، در حالی که مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین C می‌تواند به کاهش التهاب و تقویت سلامت لثه‌ها بپردازد. همچنین، محدود کردن مصرف قند و غذاهای فرآوری شده می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و عفونت‌های دهانی کمک کند.
بیشتر بخوانید: غذاهای مفید برای افزایش سلامت دهان و دندان
علاوه بر تأثیرات مثبت بر سلامت دهان و دندان، داشتن رژیم غذایی سالم می‌تواند به بهبود سلامتی عمومی بدن نیز کمک کند. این رژیم می‌تواند خطر بروز بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، و فشار خون بالا را کاهش دهد، که این بیماری‌ها می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت دهان و دندان‌ها داشته باشند. بنابراین، انتخاب یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، نه تنها به حفظ و بهبود سلامت دهان کمک می‌کند، بلکه به بهبود کلی کیفیت زندگی و سلامتی عمومی بدن نیز می‌انجامد.
