بررسی بهترین روش‌های درمان دندان درد بر اساس علت آن

دندان درد یکی از رایج‌ترین مشکلات دندانپزشکی است که روزانه تعداد زیادی از افراد را درگیر خود می‌کند. در این مقاله تلاش شده تا ابتدا مهم‌ترین علل ایجاد این درد بررسی شده سپس روش‌های خانگی، طبیعی و دندانپزشکی درمان دندان درد نیز توضیح داده شود.

علت دندان درد چیست؟

دندان درد می‌تواند ناشی از علل زمینه‌ای مختلف باشد و شناسایی ریشه مشکل برای تعیین موثرترین روش درمانی ضروری است. برخی از مهم‌ترین علل درد دندان عبارتند از:

پوسیدگی دندان

علت اصلی دندان درد اغلب پوسیدگی و حفره دندان است. باکتری‌های دهان اسیدهایی تولید می‌کنند که مینای دندان را هدف قرار داده و منجر به تشکیل حفره می‌شود. با پیشرفت پوسیدگی و رسیدن به لایه‌های حساس داخلی دندان، درد و حساسیت زیادی ایجاد خواهد شد.

عفونت‌های دندانی

زمانی که پوسیدگی دندان درمان نشود، می‌تواند باعث عفونت پالپ ایجاد کرده و یا حتی منجر به آبسه دندان شود. آبسه‌های دندانی کیسه‌های کوچکی از چرک هستند که در اطراف دندانم حتی ممکن است در نوک دندان ایجاد شوند و درد زیادی ایجاد کنند.

بیماری لثه

به شکل پیشرفته‌تر بیماری لثه، پریودنتیت گفته می‌شود. این در واقع نوعی عفونت است که بافت لثه را درگیر می‌کند. یکی از نشانه‌های این بیماری می‌تواند احساس دندان درد، ورم و خونریزی لثه باشد.

شکستگی دندان

دندان‌های ترک خورده یا شکسته می‌توانند باعث دندان درد شوند، به خصوص زمانی که شکستگی به لایه‌های داخلی دندان کشیده شود درد ایجاد شده شدید خواهد بود. لبه‌های تیز شکستگی می‌تواند پالپ را تحریک کند یا آن را در معرض باکتری قرار دهد و منجر به درد و حساسیت قابل توجهی شود.

بیشتر بخوانید: روش های ترمیم دندان شکسته

عفونت‌های سینوسی

گاهی اوقات، دندان درد می‌تواند درد ارجاعی از عفونت سینوسی باشد. سینوس‌های فک بالا که در نزدیکی دندان‌های عقب بالایی قرار دارند، می‌توانند زمانی که ملتهب یا عفونی می‌شوند باعث درد دندان مانند شوند.

روش‌های درمان فوری دندان درد در خانه

دندان درد همیشه در طول روز رخ نمی‌دهد که دسترسی به دندانپزشک میسر باشد. در واقع بیشتر اوقات چیزی که بروز می‌کند یک دندان درد شبانه است که احساس بدی به شخص می‌دهد. در چنین مواردی نیاز به درمان فوری دندان درد وجود دارد تا بتوان در اولین فرصت به دندانپزشکی مراجعه کرد. در این بخش بعضی از روش‌های خانگی فوری برای تسکین و مدیریت دندان درد تا زمان مراجعه به دندانپزشک را معرفی می‌کنیم.

به یاد داشته باشید، این درمان‌های خانگی تسکین موقتی ایجاد می‌کنند و در صورت تداوم یا بدتر شدن درد، نباید جایگزین مراقبت‌های دندانپزشکی حرفه‌ای شوند.

شستشو با آب نمک

شستشوی دهان با محلول آب نمک گرم می‌تواند منجر به کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها شود. زمانی که باکتری‌ها کم شوند و التهاب اندکی فروکش کند درد نیز کم خواهد شد. برای اینکار نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و محلول را حدود 30 ثانیه دور دهان خود بچرخانید. برای تسکین بیشتر این کار را چند بار تا مراجعه به دندانپزشک تکرار کنید.

کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد در ناحیه آسیب دیده می‌تواند به بی حس شدن و کاهش درد دندان کمک کند. یک کیسه یخ یا یک بسته سرد را در یک پارچه نازک بپیچید و آن را روی گونه یا فک نزدیک دندانی که درد می‌کند قرار دهید.

مسکن‌های بدون نسخه

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و استامینوفن می‌توانند به کاهش درد و التهاب دندان کمک کنند. دقت کنید که نحوه مصرف این داروها داخل بسته بندی دارو قرار دارد و حتماً باید بر اساس دوز پیشنهادی مصرف شوند. از دادن دارو یا قرص دندان درد به کودکان بدون نسخه پزشک و یا توصیه داروساز خودداری کنید.

روغن گل میخک

روغن میخک حاوی ترکیبی به نام اوژنول است که دارای خواص ضد درد و ضد باکتری طبیعی است. برای درمان دندان درد به این روش، یک تکه پنبه را به روغن میخک آغشته کنید و به آرامی آن را روی دندان آسیب دیده و لثه اطراف آن بمالید.

برخی از درمان‌های طبیعی برای دندان درد

برای کسانی که درمان‌های طبیعی دندان درد را ترجیح می‌دهند، برخی از روش‌ها وجود دارند که می‌توانند تا حدی به کاهش درد کمک کنند. این‌ها در واقع مواد طبیعی هستند که از قدیم و در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

این نکته را در نظر بگیرید در حالی که درمان‌های طبیعی می‌توانند تسکین موقتی ایجاد کنند، اما هیچگاه علت اصلی دندان درد را برطرف نکنند. اگر درد شما ادامه یافت یا بدتر شد، بسیار مهم است که به دنبال مراقبت‌های دندانپزشکی حرفه‌ای جهت تشخیص جامع و درمان مناسب باشید.

به هر صورت برخی از روش‌های خانگی طبیعی درمان دندان درد عبارتند از:

سیر

سیر برای قرن‌ها به دلیل خواص دارویی‌اش، از جمله توانایی آن در کاهش درد و مبارزه با باکتری‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. یک حبه سیر را له کنید تا روغن‌های طبیعی آن آزاد شود و آن را مستقیماً روی دندان آسیب دیده اعمال کنید. همچنین می‌توانید با مخلوط کردن سیر له شده با کمی نمک و مالیدن آن روی دندان، خمیر سیر درست کنید.

چای نعنا

چای نعناع دارای خواص بی‌حس کنندگی است که می‌تواند به صورت موقتی منجر به درمان درد دندان شود. برای اینکار یک فنجان چای نعناع را دم کنید، بگذارید خنک شود و آن را داخل دهان خود بچرخانید. همچنین می‌توانید یک دمنوش نعنای کیسه‌ای خنک شده را مستقیماً روی دندانی که مشکل دارد قرار دهید.

پیاز

پیاز دارای خواص ضد میکروبی است که می‌تواند به مبارزه با باکتری‌ها و کاهش درد دندان کمک کند. یک تکه کوچک پیاز را برش دهید و آن را در سمتی از دهان خود که محل درد دندان است بجوید. آب آزاد شده از پیاز می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

آب اکسیژنه

پراکسید هیدروژن دارای خواص ضد عفونی کننده ملایمی است و می‌تواند به عنوان دهانشویه برای کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها استفاده شود. پراکسید هیدروژن را با مقدار مساوی آب رقیق کنید و قبل از بیرون انداختن آن از دهان، حدود 30 ثانیه آن را بچرخانید. مراقب باشید که محلول را قورت ندهید و چنین روشی را در کودکان به هیچ وجه انجام ندهید.

درمان دندان درد در دندانپزشکی چیست؟

مجدداً تاکید می‌شود که روش‌های خانگی درمان دندان درد واقعاً موقتی بوده و تا زمانی کاربرد دارند که دسترسی به دندانپزشک به هر دلیل میسر نباشد. نباید انتظار داشت که این روش‌ها بتوانند علت اصلی مشکلی که باعث ایجاد چنین دردی شده است را ریشه کن کند.

مشکل اصلی تنها با تشخیص مناسب دندانپزشک و روش‌های درمانی اصولی برطرف می‌شود. دندانپزشک ابتدا شما را معاینه می‌کند سپس از دهان و دندان شما گرافی تهیه خواهد کرد. این گرافی‌ها می‌توانند اطلاعات ارزشمندی درباره مشکل ایجاد شده در اختیار دندانپزشک قرار دهد. بسته به علت ایجاد دندان درد، درمان‌های دندانپزشکی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

پرکردن دندان

اگر دندان درد شما ناشی از حفره یا پوسیدگی دندان باشد، دندانپزشک ممکن است پر کردن دندان را به عنوان یک درمان رایج توصیه کند. در طی این روش، قسمت پوسیده دندان برداشته می‌شود و ناحیه آسیب دیده با موادی مانند رزین کامپوزیت یا آمالگام پر می‌شود تا ساختار دندان بازسازی شده و درد کاهش یابد.

درمان ریشه دندان

هنگامی که پوسیدگی دندان به پالپ دندان رسیده و باعث عفونت و درد شدید می‌شود، ممکن است انجام درمان ریشه دندان (عصب کشی) ضروری باشد. این روش شامل برداشتن پالپ عفونی، تمیز کردن و ضد عفونی کانال ریشه و مهر و موم کردن آن با مواد پرکننده است. درمان ریشه می‌تواند به طور مؤثر به درمان درد دندان کمک کرده و مانع از کشیده شدن دندان شود.

انواع ترمیم‌های دندانی گسترده

چنانچه آسیب‌های دندانی گسترده باشد و ترمیم معمولی دندان پاسخگو نباشد، رو به درمان‌های ترمیمی گسترده‌تر مانند بیلداپ دندان، اینله، انله، باندینگ کامپوزیت، روکش دندان و … می‌آوریم. این درمان‌ها می‌توانند با ترمیم دندان به تسکین و درمان قطعی دندان درد کمک کنند.

درمان بیماری لثه

اگر دندان درد شما ناشی از بیماری پیشرفته لثه باشد، دندانپزشک شما ممکن است درمان پریودنتال را توصیه کند. این درمان می‌تواند شامل جرمگیری دندان و روت پلنینگ باشد که پلاک، جرم و باکتری از را از خط لثه و پاکت پریودنتال از بین می‌برد. در موارد شدید برای درمان دندان درد ناشی از بیماری لثه، ممکن است نیاز به انجام جراحی لثه باشد.

کشیدن دندان (آخرین روش درمان دندان درد در دندانپزشکی)

در مواردی که دندان به شدت پوسیده، عفونی یا آسیب دیده است که قابل‌ترمیم نیست، کشیدن دندان ممکن است ضروری باشد. کشیدن دندان شامل برداشتن کامل دندان آسیب دیده است. پس از کشیدن دندان، دندانپزشک شما ممکن است گزینه‌هایی را برای جایگزینی دندان از دست رفته مانند ایمپلنت دندان، بریج یا پروتز دندان مصنوعی ارائه کند.

چطور از بروز دندان درد در آینده پیشگیری کنیم؟

در مورد دندان درد، همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با رعایت اصول بهداشت دهان و دندان و اتخاذ عادات سالم در زندگی، می‌توانید خطر ابتلا به این درد را به حداقل برسانید. برخی از اقداماتی که در این راستا می‌توانید انجام دهید عبارتند از:

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن

دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز با استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. روزانه نخ دندان بکشید تا پلاک و ذرات غذا را از بین دندان‌ها و در امتداد خط لثه پاک کنید. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن صحیح می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان، بیماری لثه و در نتیجه پیشگیری از دندان درد کمک کند.

انجام معاینات منظم دندانپزشکی

معاینات و جرمگیری دندان‌ها باید به طور منظم توسط دندانپزشک انجام شود. ویزیت‌های به موقع به دندانپزشک شما اجازه می‌دهد تا علائم اولیه پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا سایر مشکلات دندانی را قبل از پیشرفت و ایجاد دندان درد تشخیص دهد.

اجتناب از مصرف زیاد شکر

مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنید، زیرا می‌توانند به پوسیدگی دندان منجر شوند. با مصرف شیرینی‌ها در واقع باکتری‌های موجود در دهان از قند موجود در آن‌ها تغذیه کرده و اسیدهایی تولید می‌کنند که مینای دندان را هدف قرار می‌دهد. نتیجه چنین تهاجمی ایجاد حفره و پوسیدگی گسترده دندان است.

بهتر است به جای قند و شکر معمولی محصولات حاوی قند زایلیتول استفاده کنید. این قند بسیار سالم بوده و علاوه بر تأمین مزه شیرینی، به محافظت از دندان‌ها کمک می‌کند.

استفاده از محافظ دهان

اگر در ورزش یا فعالیت‌هایی شرکت می‌کنید که خطر آسیب‌های دندانی را به همراه دارد، از محافظ دهان استفاده کنید. محافظ‌های دهان می‌توانند به جلوگیری از شکستگی دندان و سایر آسیب‌های دندانی کمک کنند و احتمال دندان درد را کاهش دهند.

درمان دندان قروچه

اگر عادت به دندان قروچه دارید، این موضوع را با دندانپزشک خود در میان بگذارید. دندان قروچه می‌تواند منجر به دندان درد و سایر مشکلات دندانی شود. دندانپزشک شما ممکن است یک محافظ دندان یا سایر گزینه‌های درمانی را برای محافظت از دندان‌ها و کاهش علائم دندان درد به شما توصیه کند.