در صورت ایجاد پوسیدگی دندانی، دندانپزشک احتمالا توصیه می‌کند که به جهت پیشگیری از عفونت و استحکام بخشیدن به دندان، آن را ترمیم و پر کنید. برای ترمیم دندان آسیب دیده و پوسیده نیز از مواد مختلفی استفاده می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها، آمالگام و کامپوزیت هستند.
آمالگام برای سال‌های متمادی پرمصرف‌ترین ماده برای ترمیم دندان بود، اما امروزه پرکننده‌های کامپوزیتی به دلیل ترکیب ظاهری و دوامشان محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. در این صفحع، ما توضیحاتی درباره ترمیم و پر کردن دندان با کامپوزیت ارائه خواهیم کرد و به طور کلی تفاوت‌های بین آمالگام و کامپوزیت را بررسی خواهیم کرد.
کامپوزیت دندانی چیست؟
کامپوزیت‌های دندانی مخلوطی از ذرات گلاس، کوارتز و رزین آکریلیک (نام 3 نوع ماده) هستند. این مخلوط در ابتدا به شکل خمیر است و می‌توان آن را به راحتی در حفره تراش داده شده روی دندان (طی درمان پوسیدگی دندان یا ترمیم و بازسازی دندان) قرار داد و به شکل دلخواه فرم داد. سپس با استفاده از نور آن را پلیمریزه و سخت کرد.
ترمیم کامپوزیت دندان چیست و چگونه انجام می شود؟
ترمیم کامپوزیت دندان یعنی استفاده از مواد کامپوزیتی برای پر کردن دندان‌هایی که دچار آسیب دیدگی و پوسیدگی شده‌اند. این پرکردگی‌ها همرنگ دندان هستند و پس از قرار گرفتن در حفراتِ دندان‌های تراش خورده، به خوبی با دندان ترمیم شده و سایر دندان‌ها هماهنگ می‌شوند. مراحل ترمیم دندان با مواد سفید رنگ (کامپوزیت) در ادامه توضیح داده شده است.
تراشیدن محل پوسیدگی دندان
نحوه ترمیم کامپوزیت به این شکل است که ابتدا باید دندان تحت دمان، در محل پوسیدگی تراشیده می‌شود. بعد از اینکه پوسیدگی کاملا از بین رفت و یک حفره ایجاد شد، دندان را تمیز می کنند. سپس دندانپزشک خمیر کامپوزیت که متناسب با سایه رنگ دندان است را با کمک ابزار مخصوص درون حفره قرار میدهد.
سفت و سخت کردن ترمیم کامپوزیت دندان
پس از اعمال خمیر، دندانپزشک با کمک دستگاه لایت کیور، نوری آبی رنگ با طول موج خاصی به خمیر اعمال می کند. نور باعث سفت و سخت شدن کامپوزیت می شود. سپس چندین بار اعمال کامپوزیت و سخت کردن آن با لایت کیور تکرار می شود تا زمانی که حفره کاملا پر شود.
نوری که برای سخت شدن کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود، طیف آبی نور مرئی است و برخلاف اشتباه رایج که تصور می‌شود این نور لیزر یا اشعه ماورای بنفش است، این نور همان طیف ابی نور مرئی است. این نور پس از تابش می‌تواند تا حدود ۲ میلی‌متر از ضخامت کامپوزیت را سخت کند.
تکرار اعمال کامپوزیت و لایت کیور
سپس دندانپزشک باید کامپوزیت را به صورت لایه لایه روی دندان بگذارد و هر بار حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نور دهد تا هر لایه سخت شود. اگر کامپوزیت نور کافی دریافت نکند، ماده به خوبی سخت نشده و احتمال شکستگی در ترمیم وجود دارد. بعد از سخت شدن کامپوزیت، سطح آن با وسایل مخصوص کاملاً پالیش می‌شود تا براق گردد.
ترمیم کامپوزیتی دندان چه مزایایی دارد؟
- وجود تنوع رنگی در کامپوزیت‌ها باعث می‌شود که بتوان رنگ مشابه دندان را انتخاب کرد و زیبایی بیشتری به ترمیم بخشید.
- علاوه بر زیبایی، کامپوزیت‌ها قابلیت باند شدن به نسج دندان را دارند. کامپوزیت‌ها را می‌توان با کمک مواد باندینگ که قبل از قرار دادن کامپوزیت به دیواره‌های دندان زده می‌شود، به دندان باند نمود و به دلیل داشتن همین قابلیت نیاز به تراش کمتری از دندان است و بافت بیشتری از دندان حفظ می‌گردد.
در ترمیم دندان‌ها کامپوزیت ارجحیت دارد یا آمالگام؟
حقیقت این است که آمالگام یا مواد سیاه رنگ و کامپوزیت یا مواد همرنگ دندان هر دو بر اساس مزایا و معایبی که دارند در بعضی موارد تجویز می‌شوند و نمی‌توان به طور مطلق در مورد هر کدام حکم صادر نمود.
از بین آمالگام و کامپوزیت کدام محافظه کارانه تر است؟
آمالگام یا مواد سیاه رنگ به دندان باند نمی‌شود، به همین دلیل برای قرار دادن آن‌ها در حفره دندانی باید گیر مکانیکی ایجاد کرد، در نتیجه میزان بیشتری از نسج و ساختار سالم دندان، جهت ایجاد یک ساختار هندسی گیردار برداشته می‌شود.
در حالی که کامپوزیت‌ها یا مواد همرنگ دندان به دندان باند می‌شوند و برای ترمیم دندان‌ها توسط این مواد، فقط باید پوسیدگی‌ها حذف شوند. مشخص است که با استفاده از کامپوزیت‌ها ترمیم‌هایی به مراتب محافظه‌کارانه‌تر نسبت به آمالگام خواهیم داشت.
آمالگام و کامپوزیت از نظر استحکام چه تفاوتی با هم دارند؟
آمالگام به خودی خود ماده‌ای با خصوصیات مکانیکی بالاتر نسبت به کامپوزیت است ولی زمانی که این دو ماده در دندان قرار داده می‌شوند به علت باند شدن کامپوزیت به دندان، دندان ترمیم شده با کامپوزیت در بسیاری موارد استحکام در برابر شکست بالاتری نسبت به دندان ترمیم شده با آمالگام دارد.
از نظر مدت زمان نصب، آمالگام و کامپوزیت چه تفاوتی دارند؟
زمان لازم برای قرار دادن یک ترمیم کامپوزیت معمولاً بیشتر از آمالگام است.
چه زمانی ترمیم دندان با کامپوزیت توصیه نمی شود؟
- در ترمیم کامپوزیت باید بتوان حفره را طی انجام ترمیم، خشک و تمیز نگهداشت. زمانی که نمی‌توان حفره را ایزوله کرد مثل زمانی که دندان خیلی عقب باشد یا ترشح بزاق بسیار زیاد باشد، بهتر است کامپوزیت مورد استفاده قرار نگیرد زیرا وجود آلودگی و رطوبت ،باند کامپوزیت به دندان را مختل کرده و در مدت زمان کوتاهی در زیر ترمیم پوسیدگی ایجاد خواهد شد.
- در کسانی که به دلیل مشکلات مفصل فک قادر به باز نگه داشتن دهان به مدت طولانی نیستند بهتر است از آمالگام استفاده شود.
16 پاسخ به "بررسی ترمیم های کامپوزیتی (کامپوزیت یا آمالگام، کدام بهترند؟)"